Thread by @hadikhosroshah1

#رشتو #برجام #مذاکرات_وین
جنگ روایت ها از مذاکرات وین
در علم سیاست اصطلاحی تحت عنوان روایت سیاسی وجود دارد که در این چارچوب برداشت ها و ادراکات راوی جانشین واقعیت می شود تا هم به محیط پیرامونی خود معنی بخشد و هم به رفتارهای سیاسی و اجتماعی سامان دهد.

در واقع ما در این مرحله از دریچه روایت خود واقعیت را درک می کنیم و درصدد هستیم به آن شکل دهیم.به نظر می رسد مذاکرات وین نیز در این مرحله قرار گرفته است.یعنی طرفین روایت های خود را از پروسه مذاکرات مطرح می کنند که بر اساس منافع،بینش و ضرورت هر یک شکل گرفته است.

در روایت آمریکایی و اروپایی این کلید واژه ها به چشم می خورد:"در گل رفتن گفت و گوها"،"فاصله زیاد تا تفاهم"،"وضعیت نامشخص و نامعلوم"،"موضوعات سخت حل نشده""پیچیده بودن لغو تحریم ها""ابهام در چگونگی بازگشت ایران و آمریکا به برجام""پیشرفت کند" و "ناامیدی از پیشرف مذاکرات"

رد پای این کلیدواژه ها را می توان در میان دیپلمات های اروپایی،جیک سالیوان،ند پرایس،بیانیه سه کشور اروپایی،ولی نصر،علی واعظ و لورا روزن و رسانه هایی از قبیل رویترز،دویچه وله،بلومبرگ،آسوشیتدپرس و ... دید.اما در روایت ایران و روسیه این کلیدواژه های مشترک قابل مشاهده است؛

"توافق بر سر لغو تحریم ها""پیشرفت های قطعی و ملموس""روشن تر شدن فاصله و اختلافات"،"رو به جلو بودن مذاکرات""امکان پذیر بودن توافق تا 3هفته آتی"،"در دسترس بودن توافق"و.. نکته قابل تامل این است که برخی رسانه های ایرانی در هژمون کردن این روایت ،روایت اول را نیز بطور مخدوش شده

انعکاس می دهند؛از جمله خبر دادن از توافق میان ایران و آمریکا بر سر لغو تحریم ها به نقل از بلومبرگ که نشانه ای از آن در اصل خبر به چشم نمی خورد(به چز بخش هایی از این گزارش که نقل قول هایی از نماینده ایران در مذاکرات آورده می شود) .

این روایت نیز از سوی عباس عراقچی و اولیانوف نماینده روسیه ارایه می شود و اکثریت رسانه های ایرانی نیز آن را انعکاس می دهند.
بنباراین ما شاهد شکل گیری نوعی جنگ روایت ها درباره آنچه در وین می گذرد،هستیم.اما دلیل این تعارض روایتی چیست؟بسیار مشخص است؛

ایران بر عدم فرسایشی شدن مذاکرات تاکید دارد و تلاش می کند با طرح این روایت طرف آمریکایی را وادار کند که هر چه زودتر وارد پروسه لغو تحریم ها و اقدامات عینی و مشخص شود؛پس بر آن می شود تا با طرح این روایت و انعکاس رسانه ای آن طرف آمریکایی زیر منگنه قرار گیرد.

از طرف دیگر تیم مذاکراتی ایران تحت فشارهای داخلی برای فرسایشی نشدن مذاکرات قرار دارد و بطور طبیعی در حوزه عمومی تلاش می کند با طرح این روایت از میزان این فشارها بکاهد تا مذاکرات تا جای ممکن تداوم یابد و دیدگاهها به یکدیگر نزدیک شود و اختلافات و فاصله ها کاهش یابد.

همچنین هرگونه توافق در آستانه انتخابات می تواند بر آرایش نیروهای سیاسی تاثیر بگذارد و همین مساله تعجیل در به نتیجه رسیدن توافق را الزامی می سازد.اما در طرف مقابل برجام فی نفسه ارزش ندارد بلکه آنچه ارزشمند است رسیدن به یک توافقی است

که از طریق آن بتوان سکویی برای پرش به سمت مذاکرات آینده درباره سایر موضوعات فراهم شود.از طرف دیگر طرف آمریکایی تحت فشار فزاینده مخالفان داخلی و منطقه ای قرار دارد و به همین دلیل باید با احتیاط بیشتری سخن بگوید و با احتیاط بیشتری نیز وارد پروسه بده بستان امتیازات شود

تا ماندگاری برجام تضمین شود.
اما از لابلای این جنگ روایتی می توان به خطوط تعیین کننده واقعیت های وین دست یافت:
1-مذاکرات بسیار کند پیش می رود؛آنچنان که نماینده روسیه خوستار تسهیل و ساده سازی دیپلماتیک در روند مذاکرات شده است؛معنای ضمنی این گزاره این است

که گفت و گوهای غیر مستقیم میان تهران و واشنگتن آن هم بر سر مجموعه ای از مسائل پیچیده از جله تحریم ها ،توالی و راستی آزمایی یکی از موانع جدی در سرعت بخشیدن به مذاکرات است.
2-ایران به بخشی از خواسته های خود رسیده است،از جمله لغو تحریم های در حوزه مسایل بانکی،نفتی،کشتیرانی و..

با این حال هنوز مشخص نیست که طرف آمریکایی برای آن دسته از تحریم هایی که علیه شرکت ملی نفت ،بانک مرکزی،بانکهای ایرانی،نفتکش ذیل موضوع تروریسم یعنی قانون پاتریوت و کاتسا وضع کرده است،می خواهد از چه راهکاری استفاده کند.آیا حاضر به لغو این دسته از تحریم ها نیز هست

یا تنها می خواهد اثرات مترتب بر آن را متوقف کند همچون شیوه ای که دولت ترامپ به آن توسل جست و امکان معاملات بشردوستانه با بانک مرکزی ایران را از طریق کانال سوییس فراهم کرد(در عین حفظ این دسته از تحریم ها)

3-آمریکایی ها تا تاریخ اول می 2017 حاضر نشده اند آن دسته از تحریم هایی که با برجام سازگار می دانند؛یعنی تحریم هایی که از 20 ژانویه 2017 تا می 2018 علیه سپاه و برخی نهادهای ایرانی وضع شده است،همچنین قرار دادن سپاه در لیست تروریستی وزارت خارجه

و همینطور فرمان اجرایی مبنی بر اعمال تحریم های ثانویه بر کشورها و شرکت هایی که با ایران به معامله تسلیحات متعارف دست بزنند،لغو کنند.
4-اگر مذاکرات غیر مستقیم میان تهران و واشنگتن به مذاکرات مستقیم تبدیل نشود،بسیار بعید به نظر می رسد طرفین تا 21 می

یعنی تاریخ انقضای همکاری ایران و آژانس به توافق نهایی دست یابند،از نظر تیم آمریکایی این زمان با توجه به موضوعات اساسی و مهم باقی مانده بسیار بلندپروازانه است ؛آنها تاریخ دیگری را پیشنهاد می دهند:اواسط ماه جون.اگر این توافق تا 21 می حاصل نشود دو سناریو محتمل به نظر می رسد:

سناریوی اول جایگزین کردن یک توافق موقت به جای یک توافق نهایی بر سر برجام است.اما در سناریوی دوم به رافائل گروسی ماموریت داده خواهد شد تا به تهران سفر کند تا زمان همکاری ایران و آژانس را تمدید کند.
5-هنوز طرفین بر سر اینکه چه کسی گام اول را بردارد اختلاف نظر جدی دارند؛

نه آمریکا و نه ایران تاکنون زیربار این مساله نرفته اند در بازگشت به تعهدات خود گام اول را بردارند.شاید سرانجام دو طرف به این نتیجه برسند که راه رفع این بن بست اقدام یا اقدامات همزمان باشد و برخی اقدامات نیز در بستر توالی تعریف شود.

6-آمریکا بدون روشن شدن سوالات در مورد دو مکانی که در آن رد اورانیوم فرآوری دیده شده است،حاضر به لغو تحریمها نیست؛شاید این موضوع از طریق همکاری ایران و آژانس قابل حل باشد ولی یک مساله بغرنج تر باقی می ماند و آن دانشی است که ایران در قالب تحقیق وتوسعه در دو سال اخیر بدست آورده است

و از این حیث آمریکا خواهان به روز شدن تعهدات هسته ای ایران در برجام خواهد بود.7-مذاکرات بدلیل لاینحل باقی ماندن مسایل پیچیده هنوز تا نقطه اوج اش فاصله دارد و این فاصله پرشدنی نیست مگر اینکه طرفین در مواضع خود نرمش نشان دهند.

8-مذاکرات دور آخر در وین حداقل با انتظارات طرف غربی فاصله بسیار زیادی دارد،آنها تصور می کردند پس از این دور بتوانند چند روز قبل از 21 می توافق را نهایی کنند؛اما عدم پیشرفت لازم در این زمینه کمی آنها رانسبت به وصول توافق نهایی تا پایان ماه می ناامید کرده است.

9-برخی نرمش در مواضع اخیر ولیعهد سعودی را نشانه ای از پیشرف در مذاکرات وین می دانند؛ولی قراین و شواهد نشان می دهد که سعودی و اسراییل همچنان از مخالفان بازگشت آمریکا به برجام 2015 هستند و دولت بایدن را تحت فشار قرار داده اند که هم تحریم های کمتری لغو کند

و هم سخت گیری های بیشتری از خود در حوزه راستی آزمایی نشان دهد.
به نظر می رسد واقعیت در لابلای خوش بینی طرف ایرانی و احتیاط طرف غربی قرار دارد؛از همین رو توافق قابل حصول است ولی احتمالا زمان بر خواهد بود.