Thread by @TomWlost

Od dłuższego czasu postuluję, abyśmy - zamiast biadolić, jak to Niemcy z Rosjanami budują projekty uderzające w bezpieczeństwo naszego państwa, lub jak to niemieccy urzędnicy zajmują miejsca w organach państwowych firm rosyjskich - zaczęli to jawnie zwalczać za pomocą sankcji. /1

https://twitter.com/A_Traczyk/status/1400176431615909888

Pytanie oczywiście brzmi - jakich konkretnie sankcji? Sankcje to luźne hasło, pod którym kryć się mogą różne środki, od zakazu wjazdu, przez zamrożenie aktywów, zakaz transakcji, wykluczenie z przetargów, zakaz finansowania, zakaz inwestycji, embargo handlowe i inne. /2

Ideą przewodnią sankcji jest to, że atakujemy interesy i prawa podmiotu objętego sankcjami, w jakimś sensie ograniczamy ich prawa lub swobody. Ale jedynym ogranicznikiem typu sankcji jest nasza własna pomysłowość. /3

Głównym wyznacznikiem tutaj jest cel sankcji. Po co konkretnie je wprowadzamy? W przypadku ewidentnie skorumpowanych polityków chodzi z jednej strony, o zawstydzenie ich państw ojczystych (czyli DE i AT), a z drugiej o utrudnienie im i ich pracodawcom życia. /4

W przypadku firm, chodzi o wprowadzenie do ich kalkulacji biznesowych konsekwencji gospodarczych na rynku polskim. Do tej pory, żadna z firm europejskich uczestniczacych w projekcie NS2 nie poniosła żadnych konsekwencji handlowych, inwestycyjnych czy ekonomicznych w Polsce./5

Skoro mogą uczestniczyć w projektach szkodliwych dla interesu RP, a nasz rząd i tak ich przyjmie z otwartymi ramionami, a nasi konsumenci będa od nich kupować, to po co mieliby respektować nasz interes narodowy przy swoich decyzjach ? /6

Wracając do typu sankcji, musimy oddzielić sankcje na skorumpowanych polityków niemieckich zasiadających w spółkach państwowych państw trzecich (przypadek Schroedera, Kneissl, Warniga) od sytuacji firm europejskich, inwestujących w projekty sprzeczne z interesem państwa. /7

To dwa różne tematy wymagające różnych środków. Podkreślam- nie mam tutaj konkretnych specyficznych propozycji, ale mam szereg pomysłów i przemyśleń w którym kierunku powinniśmy iść. /8

W przypadku skorumpowanych polityków, celem sankcj byłoby nazwanie rzeczy po imieniu - korupcji, aby rządy państw zaczęły prowadzić realną kontrolę tego, co ich byli Ministrowie robią po ukończeniu służby oraz aby utrudnić ich pracodawcom zatrudnianie takich osób. /9

Ustawa powinna nazywać się - "ustawą o przeciwdziałaniu korupcji w prowadzeniu polityki UE". Jej przedmiotem powinni być m. in. byli wysocy urzędnicy krajów UE + PL i instytucji UE, którzy po skończeniu służby idą pracować dla obych państw + firm państwowych. Obcych = nie UE. /10

Piszę "między innymi", bo ustawa powinna obejmować i inne sytuacje, np. europosłów, wobec których udowodniono przekupstwo i inne sytuacje. Ustawa powinna być kompleksowa i całościowa, ale również obejmować sytuacje Schroedera, etc. /11

Szczegółowy mechanizm zostawiam na kiedy indziej, ale pytanie o sankcje: co konkretnie możemy zrobić ludziom, których noga w Polsce pewnie nigdy nie stanie? /12

Odpowiedzialność karna, zakaz wjazdu i zamrożenie aktywów to start. Nigdy nie wiadomo co się komu przytrafi. Może przelew z jednego banku do drugiego będzie szedł przez Polskę? Samolot będzie musiał lądować we Wrocławiu? Firma zaangażowana w transakcję ma siedzibę w RP? /13

Sankcje często trafiają transakcje w sposób przez nikogo nie spodziewany. Może Schroeder będzie miał inwestycje w indeks powiązany z giełdą warszawską? Moze ADRy wypuszczone przez spółkę PL? Nigdy nie wiadomo kto jaki ma związek z jakim krajem; nie zakładajmy, że "się nie da"./14

Takie sankcje można lekceważyć, jeśli są tylko w Polsce. Ale co się stanie, gdyby przyjęto je w szeregu państw UE? Na Litwie? Estonii? Łotwie? Rumunii? Bułgarii? Chorwacji? Nagle, zaczynają stanowić "problem". Nagle mogą mieć wymierny skutek. /15

Billa Browdera też na początku lekceważono. "Nie da się". Doprowadził do uchwalenia programów sankcyjnych zwalczających naruszanie praw człowieka w większości państw cywilizowanych. Korupcja polityczna nie jest daleko za wątkami podniesionymi przez Browdera. /16

Zamrożenie aktywów może obejmować również "zamrożenie" wszelkkich praw Schroedera. Wyroki wydane na jego rzecz mogą nie być egzekwowalne w Polsce. To - jeśli zostanie odpowiednio skonstruowane prawnie - może mieć daleko idące konsekwencje dla osób objętych takimi sankcjami. /17

Zastanowiłbym się nad unieważnieniem aktów korporacyjnych podejmowanych z udziałem osób objętych sankcjami. Np. uchwała zarządu spółki, w którego organach zasiaduje Schroeder nie jest - w świetle prawa PL - ważna. /18

Czyni się mega zamęt prawny. Firmy muszą się zastanowić, czy opłaca im się zatrudniać takich ludzi, bo nagle ich udział w organach korporacyjnych i ich udział w decyzjach może rodzić dużo problemów prawnych. /19

Kolejny pomysł: zakaz przelotów nad terytorium PL samolotów z tymi osobami na pokładzie. Sankcje na firmy, które takie osoby przewożą lub są z nimi powiązane. Chodziłoby o to, aby takie osoby stały się toksyczne dla firm europejskich, aby firmy się od nich odcinały. /20

Zastanowiłbym się też, nad konsekwencjami dyplomatycznymi wobec rządów państw, z których Ci urzędnicy pochodzą. Rządy tych państw muszą wiedzieć, że takie układziki ich byłych ministrów mają konsekwnecje dyplomatyczne dla nich samych. Muszą zacząć dyscyplinować swoich ludzi./21

Nie mówię oczywiście o poważnych konsekwencjach, ale jakiś. Aby zaznaczyć swój sprzeciw, aby pokazać, że korupcja polityczna - z którą żadne z tych państw nie chce się zmierzyć - nie może być tolerowana, aby te państwa najadły się wstydu za obrzydliwy brak standardów. /22

Nie lekceważmy tego tropu. Ryzyko reputacyjne dla tych osób, osób z nimi powiązanych, ich państ ojczystych oraz przyszłych pracodawców da się wytworzyć. Wymaga to jednak pomysłowości i determinacji, oraz dyplomacji. Ale jest to do zrobienia. /23

Ważnym elementem tutaj jest to, że nie sądzę, aby ktoś chciał ich bronić. Czy Rząd RFN będzie bronił Schroedera lub Warniga w Brukseli? Czy Rząd Austrii będzie bronił prawa Kneissl, aby zarabiała na garnuszku u Putina ?Wątpię.Sankcje na tych ludzi to tzw. "low-hanging fruit". /24

Oddzielnym tematem są sankcje na firmy uczestniczące w takich projektach jak NS2. To temat bardziej delikatny, bo grozi oczywiście pozwami KE, konfliktem gospodarczym z naszym głównym partnerem handlowym, Niemcami, oraz ryzykiem inwestycyjnym. Ale coś zrobić możemy. /25

Zacząłbym delikatnie: ustawa o projektach i inwestycjach zagrażających interesowi państwa. Upoważnienie dla Rady Ministrów do wydawania w drodze aktów wykonawczych (1) listy projektów zagrażających interesowi państwa; (2) listy firm uczestniczących w tych projektach; (3) sankcji

mamy więc 3-stopniowy system ostrzegawczy. Najpierw jasny sygnał że dany projekt jest problematyczny i będzie miał konsekwencje prawne. Potem lista firm. To już ostatnie ostrzeżenie. Na koniec sankcje. /26

Lista sankcji powinna być długa - 10-20 potencjalnych środków. Od drobnych po duże (wykluczenie z zamówień publicznych, zamrożenie aktywów, grzywny). Chodzi o to, aby były ryzyko, ale nie do końca sprecyzowane i aby firmy nie wiedziały do końca, jaka konkretnie kara im grozi./27

Czy te sankcje same w sobie coś od razu zmienią? pewnie nie. Natomiast rozpoczną pewien proces, dyskusje o tym, na ile politycy i firmy jednych państw UE powinni brać pod uwagę interes innych państw UE. Polska jest dużym rynkiem i musimy zacząć to wykorzystywać. /KONIEC