तांदळाच्या तुलनेत मक्का पिकास पाचपट कमी पाणी लागतं.. तांदळाच्या तुलनेत इतर पिकास लागणारी इनपुट कॉस्टही कमी आहे.. तरीही शेतकरी तांदळाचं उत्पादन घेतात..₹ तीनेक लाख खर्चून बोअरवेलची सोय करतात.. हे सगळं का आणि कशासाठी? तर MSP बाबत भातास आणि गव्हास असलेली कडेकोट व्यवस्था.
#म #थ्रेड
#म #थ्रेड
अन्न सुरक्षा योजनेस अखंड पुरवठा व्हावा यासाठी फक्त गहू आणि तांदळास MSP द्यायची..त्याद्वारेच त्या दोन पिकांची सरकारी खरेदी उरकायची..आणि बाकीची पिके वाऱ्यावर उफनायची..त्याकडे पहायची सरकारची इच्छा नाही आणि जनतेला स्वतःच्या जीवाचा प्रश्न निर्माण होत नाही तोवर बघण्याचं काही कारण नाही.
देशातील शेती आणि शेतकरी यांचा इतिहास पहाता पंजाब राज्य हरितक्रांतीनंतर उत्पादनासाठी वाढीस लागले..तिथं गहू आणि तांदूळ उत्पादनासाठी जी काही निसर्गाशी प्रतारणा झाली..त्यामुळे तिथल्या शेतीचाच नाही तर माणसांच्याही जगण्याचा प्रश्न निर्माण झाला आहे.. कॅन्सर ट्रेन हे त्याचं उत्तम उदाहरण.
पंजाबात तांदूळ उत्पादनास बिहारच्या तिप्पट जास्त पाणी लागते..म्हणजे बिहारात १किलो तांदूळ १ हजार लिटर पाण्यात येत असेल तर तोच भात पंजाबात पिकवण्यासाठी ३ हजार लिटर पाणी लागेल.
शेतकरी लाख तयार आहेत दुसऱ्या पिकांच्या उत्पादनासाठी..पण त्यातून येणार उत्पन्न त्यांना तस करण्यापासून रोखते.
शेतकरी लाख तयार आहेत दुसऱ्या पिकांच्या उत्पादनासाठी..पण त्यातून येणार उत्पन्न त्यांना तस करण्यापासून रोखते.
कारण, तेच..गहू आणि तांदूळ सोडून इतर पिकांसाठी MSP ची कोणतीही गॅरेंटी नाही. वर्षानुवर्षे हेच सुरू आहे..शेतकरी मरेपर्यंत तीच तीच पिकं घेत राहतात..वरून इरिगेशनसाठी काहीही मूल्यात्मक काम नाही..मग त्या पिकांसाठी लागणाऱ्या पाण्याची तहान भूजल उपसा करून भागवायची..
यातून पंजाबात दरवर्षी १२०cm एवढी भूजलपातळी आटत चालली आहे.
देशभरात शेतीसाठी लागणाऱ्या एकूण पाण्याचा निम्मा हिस्सा तांदूळ आणि ऊस पिके पिऊन संपवतात आणि उरलेल्या निम्म्या हिश्श्यात गहू राजा असतो.
देशात हल्ली एकाचवेळी तीन ऋतू असतात..कुठं उन्हाळ्यागत ऊन, कुठं मरणाचा गारठा तर कुठं पाऊस.
देशभरात शेतीसाठी लागणाऱ्या एकूण पाण्याचा निम्मा हिस्सा तांदूळ आणि ऊस पिके पिऊन संपवतात आणि उरलेल्या निम्म्या हिश्श्यात गहू राजा असतो.
देशात हल्ली एकाचवेळी तीन ऋतू असतात..कुठं उन्हाळ्यागत ऊन, कुठं मरणाचा गारठा तर कुठं पाऊस.
मध्यंतरी एक अभ्यास जाहीर झाला..त्यात थेट एक वाक्य होतं. 'जेंव्हा आपण ही जादा पाणी पिणारे अन्नधान्य निर्यात करतो तेंव्हा अप्रत्यक्षपणे पाणी निर्यात करत असतो.'
जगभरात सुरू असलेलं वाळवंटीकरण आणि हवामान बदल या अनुषंगाने विचार केल्यास या गोष्टीचे गांभीर्य कळेल.
जगभरात सुरू असलेलं वाळवंटीकरण आणि हवामान बदल या अनुषंगाने विचार केल्यास या गोष्टीचे गांभीर्य कळेल.
आपण नेहमी ऐकतो की शेतकरी धसकटे जाळतात त्यामुळे दिल्लीतील हवा प्रदूषण वाढत राहते. पण फक्त एवढ्या कारणाने 'शेतकऱ्यांनो, दुसरं पीक करा' अस सांगण्याने फारसा बदल होणार नाही.. उत्पन्नाच्या आघाडीवर तोडीस तोड पर्याय जोपर्यंत उभा राहणार नाही तोपर्यंत शेतकरी दुसऱ्या पिकाकडे वळणार नाहीत.
जगभरातील सगळ्या प्रश्नांचे मूळ हे विनिमयाचे साधन म्हणून 'अर्थ' या केंद्रापाशी येऊन थांबते तसेच ते या बाबतीतही आहे..सर्व पिकांना उत्पादन खर्चाच्या विचाराने समान MSP देण्याने बरेचसे प्रश्न परस्पर निकालात निघतील..अन्यथा 'चलता है' या वर्तवणूकिने शेती सहित भारतीयही धोक्यात येतील..!❤️
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
