Nunha guerra os exércitos operan de múltiples xeitos.
Na Guerra da Independencia, en xaneiro de 1809, as tropas británicas foron evacuadas de emerxencia na Coruña, nunha situación con moitos paralelos con Dunquerque (1940).
Pero non todos os barcos marcharon.
Os franceses tomaron Galicia cun importante exército de terra. Pero carecían dunha forza naval.
E o mar en Galicia converteuse nun espazo incrible de resistencia e reacción. Con miles de historias incribles.
Vouvos contar unha que se cadra vos resulte familiar para estes días.
O goberno británico deu instruccións para que uns cantos barcos de guerra patrullaran o litoral, obtendo información e apoiando posibles focos de insurxencia.
Barcos como a fragata Endymion, a Loire, o Statira, o Plover, o Lively, Venus...
Vendo a guerra desde a distancia.
A vila de Corcubión fora presionada polos franceses para obter provisións. Coa chegada duns comisionados, decidiron erguerse.
Saíron ao mar á procura dos ingleses e localizaron á Endymion, coa que volveron á ría de Corcubión para alegría xeral.
Pouco despois chegaba a HMS Loire, cun enorme cargamento de armas que foi facilitado á poboación. Viviuse un episodio de entusiasmo colectivo.
Pero os galegos eran bos na guerrilla, pero non tanto no exército.
Recibiron informacións de que os franceses viñan da Coruña e saíron buscalos a Paizás (Vimianzo).
Pero os dragóns viñan de Santiago. Venceron unha columna galega na Ponte Olveira. Corcubión case non tiña defensas. Arrasárona e tamén a Cee.
Mortos, lume. Desfeita.
Os membros da Junta escaparon para Vigo na Endymion mentres que os veciños de Corcubión refuxiábanse nos montes que xa serviran de acubillo outras tantas veces na Historia. Moito do patrimonio das igrexas foi saqueado ou queimado.
Pero non o San Marcos de Corcubión.
Os ornamentos da igrexa de Corcubión e o San Marcos foron gardados na igrexa de San Pedro de Redonda, da outra banda do promontorio da vila.
Pero uns días despois, un grupo de franceses tamén chegou alí.
Pero non contaban co Valente de Redonda.
O Valente de Redonda era un vello corsario. Cando viron chegar os franceses, toda a aldea escapou para o monte. Menos el. El e todas as armas da aldea.
Cargounas a todas e meteuse dentro da igrexa.
Cando os franceses conseguiron abrir a porta da igrexa, o Valente de Redonda disparou a primeira. Deixou seco ao primeiro francés. E logo comezou a disparar o resto.
O grupo de franceses -10- pensou que era unha emboscada e escaparon espantados.
Así se salvou o San Marcos.
Estes días, ao ver os sucesos de Ucraína, non deixo de consultar todos os documentos e libros que teño da Guerra da Independencia en Galicia, esa gran descoñecida.
E, de algún xeito, moito do que vemos está aí. En gran medida sen coñecerse.
Queres que estes días conte algunha historia máis da Guerra da Independencia?
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
En marzo de 1809, durante a ocupación francesa, Muros era unha vila próspera. Porto refuxio de numerosos barcos internacionais e con ligazóns de comercio. Os franceses non chegarán ata alí.
Ata que un día a poboación civil viviu un dramático episodio de terror colectivo. 👇
Trala derrota de Moore, o exército galego, comandado por Pedro Caro, marqués de La Romana, ficara diezmado. Romana evitaba a confrontación directa co francés, e designou comisionados que se desprazaran polo país para crear 'Alarmas', guerrillas para hostigar o inimigo.
Un deles era Manuel Taboada, xuíz de Cotobade. Un tipo bastante negado ao que se lle amotinaron ata os do seu propio partido xudicial. Taboada, xunto co padre Romero, do que falaremos outro día, dirixiuse a Muros co obxectivo de alzar o estremo occidental de Galicia.
A primeira poeta (coñecida) en galego apelídase "de Castro", pero non se chama Rosalía! Foi 1 gran dama do Renacemento e demostrou unha técnica poética notable.
E garda un misterio non resolto ata hoxe. Pero misterio, misterio...
Vouvos falar de Isabel de Castro e Andrade.
👇
Isabel era un puro retrato da alta aristocracia europea da época. Ela, da poderosa casa de Lemos, señores da Galicia interior; casou co conde de Altamira, poderoso señor da Galicia oceánica. Pasou longas estadías en Portugal e en Italia que a deberon marcar na súa cultura.
Neses ambientes cultos e cortesáns foi como coñeceu a Alonso de Ercilla, o autor do épico poema La Araucana que narra a conquista de Chile, e unha das grandes obras en español do Renacemento.
Desa amizade naceu o único poema en galego que conservamos de Isabel de Castro.
A maxia só existe nas nosas cabezas, que xa é lugar ben grande no que vivir.
Só coñezo un lugar no que a maxia, ou a fantasía, entran no noso mundo. Cando menos, o máis parecido que coñezo eu a iso. É na Santa Mariña de Allariz.
E vouvos explicar por que (moi persoal).
Levo visitando a Santa Mariña desde hai moitos anos, percorrendo os misteriosos antigos espazos arqueolóxicos da parroquia que se foron engadindo á súa tradición.
E hai algo sinxelo, fermoso que sucede sempre que vou.
Fermoso, e estraño.
Sempre hai un canciño preto da igrexa de Santa Mariña.
Un canciño solto.
Amigable. Amistoso. Aparece cando chegas. Róndate mentres das a volta á igrexa, visitas o ábside, bebes na fonte.
Non hai dúbida de que un dos aspectos máis interesantes -e de vertixe- destes días foi a sensación de aceleración das redes sociais. Percibiamos en directo como se multiplicaban as interaccións máis alá das nosas mallas sociais habituais. As barreiras habituais escachaban!
Barreiras xeneracionais, territoriais... todas esas fronteiras invisibles das nosas redes esgazábanse. Esta formación de 'comunidades efémeras' é unha das características máis notables das redes. Pero poucas veces un ten a sensación de que a marea o rodea por todas partes.
A principal característica é a multiplicación do 'engagement', nomeadamente dos likes, pero tamén dos comentarios. Esa necesidade de tocarnos virtualmente, de facer parte do mesmo, de sentirnos de súpeto nun espazo común; poucas veces se percibe esa intensidade.
Se cadra non saibas que o Parlamento de Galicia ten superpoderes que só se activan en momentos de especial gravidade para o país.
Un dos máis destacados é o poder de DETER o TEMPO. 👇
O 23 de xuño de 1982 foi un deses días.
O Pazo de Xelmírez, a sede provisional do Parlamento, vivía un día turbulento. Debía aprobar a cidade na que estarían asentadas as institucións autonómicas. Saltaba aquí unha das tensións endémicas da Galicia moderna: a capitalidade.
O bando coruñés, encabezado por Francisco Vázquez, remexíase coma un gato co bandullo para riba ante o feito de que Santiago concentrara o poder autonómico. O pleno comezou ás 11 da mañá e foi turbulento, con moito teatro, paroxismo e enfrontamentos.
Esta é a representación máis antiga dos hórreos de estilo galego. Está nas Cantigas de Santa María. Parécense aos actuais pero hai diferencias. Faltan os adornos (cruces, lampións, etc...), teñen fermosos capiteis e basas decorados pero comparten certo toque vintage! 👇
Mirade eses arcos de ferradura! Teñen unha longa tradición na nosa arte tardoantiga (Bande, Celanova), pero no século XIII xa estaban en desuso nas construcións relixiosas cristiás. Pero na arquitectura popular se cadra seguían usándose.
Que eu saiba, aínda non temos evidencias arqueolóxicas para este tipo de hórreos medievais. Pero eses arcos desvelan a capacidade das sociedades campesiñas para preservaren formas e estilos antigos e facer dun graneiro un pequeno monumento familiar con moita memoria. Así seguen.