Dronk gister biertje met 'n vriend van me. Tukker die na zijn middelbare school naar Amsterdam kwam om er te studeren. Maar dus diep in Twente opgegroeid. Gesprek kwam op Sinterklaas en #ZwartePiet. Hij vindt al lang dat ZP moet veranderen. Maar snapt de weerzin wel. Want:
"Ik heb op school, zowel de lagere als de middelbare, nooit iets geleerd over de gevolgen van slavernij en onze kolonisering van andere gebieden. Ook nooit iets meegekregen over hoe minderheden hier zich moesten voelen", zei hij. "Kregen we gewoon nooit iets over te horen."
En dan, over Surinamers en Antillianen en eigenlijk iedereen met een donkere huidskleur, nou, daar leerde je diep in Twente het volgende over, en mijn vriend tikte af op zijn vingers: "Dat zijn dieven, smokkelaars, criminelen en illegalen die iets van ons moeten."
"Én", voegde mijn Tukkervriend eraan toe, "ze zitten ook nog eens in de Randstad, hè. Dus mensen met een kleurtje in de Randstad die ons Tukkers, of de Friezen of Brabanders of Limburgers gaan vertellen hoe alles moet. Nou, dat alles tezamen is een rode lap op een stier."
Een andere vriend, die ook aanzat, organiseert theatervoorstellingen voor kinderen van alle leeftijden in heel het land. Hij herkent het sentiment. Hij reist nu twee jaar langs podia en is zich wild geschrokken. "De Randstad wordt gehaat. Ik gebruik dat woord niet licht: geháát."
De oplossing? Er is niet één oplossing. Maar mijn Tukkervriend - ja, hij vindt 't prima als je hem een Tukker noemt, een soort eretitel - heeft wel twee suggesties. Eén: onderwijs. "Kids moeten dat soort dingen gewoon leren. Te horen krijgen. Snappen hoe anderen kunnen denken."
Twee: het moet georganiseerd worden dat mensen met elkaar gaan praten, elkaar gaan begrijpen en niet vanachter een soort onzichtbare muur die tussen de Randstad en de rest in staat elkaar verbaal bestoken. Verschillende mensen moeten elkaar gewoon letterlijk leren kennen.
Dat laatste sluit naadloos aan op data verzameld uit canvassen in de VS; zeer rechtse Amerikanen die niets moeten hebben van homoseksuelen, bijvoorbeeld, maar die na n gesprek aan de deur al milder worden en toegeven dat, ja, ze zelf eigenlijk 'n homoseksueel neefje hebben.
Vervolgens zie je dat, bij herhaald doorstepping en met die mensen intensief in gesprek blijven gaan, gedrag verandert. Maar je moet dat wel blijven doen. Doe je dat niet, dan passen ze hun mening - en dus hun gedrag - al gauw weer aan om weer bij hun 'groep' te horen.
