Thread by @mdradvies

Nu we dan toch bezig zijn... Wat ik eigenlijk had willen schrijven:

Vorige week schreef ik dit over het onderzoek vh Landelijk Comité voor Veilige Scholen (sic), ingesteld door @arieslob.
Ik krijg daar veel vragen over. Een poging tot antwoorden

https://twitter.com/mdradvies/status/1328012191648374784?s=20

1/

Beginnend met het einde, de conclusie van het onderzoek
In totaal 43% van de scholen voldoet niet aan de eisen van het #Bouwbesluit, en dus de minimale eisen van @rivm en #OMT voor veilig onderwijs.

2/

Dit valt uiteen in:
22% vd scholen haalt de minimale ventilatienorm niet.
29% van de scholen heeft een ventilatiesysteem wat geen gegarandeerde hoeveelheid lucht ververst
(er zit overlap tussen 2 & 3, vandaar dat die % bij elkaar hoger zijn)

3/

Hier gebeurt helemaal niets mee. @arieslob lijkt het onderzoek voor kennisgeving te hebben aangenomen. Het is 1-10 gepubliceerd (met foutieve conclusie!) en er heeft geen haan naar gekraaid.
Politiek, media, belangenverenigingen, niemand lijkt hierover te willen praten

4/

Gevolg: mensen weten het niet meer. Scholen roepen maar wat, ouders maken zich zorgen om het welzijn en de gezondheid van hun kind.
Met dit draadje hoop ik ouders antwoorden te geven op hun vragen, en handvatten in hun communicatie met school.

5/

Heeft u vragen? Stuur ze dan gerust door, en ik doe mijn best ze te beantwoorden. Waar mogelijk voeg ik ze hier aan toe (met toestemming uiteraard) in de hoop zo een #FAQ te kunnen maken waar andere ouders ook iets aan hebben.

Hier gaan we!

6/

Q1: Mijn school heeft geen onderzoek gedaan. Is dit wel verplicht?
A1/1:
Nee, helaas niet. Het was een vrijblijvend verzoek (zoals alles tijdens deze pandemie). Waar de school wel toe verplicht is, is het voldoen aan de geldende regelgeving (het #Bouwbesluit dus)

Q2: Mijn school wil resultaten van het onderzoek niet delen. Mag dat?
A2/1:
Helaas wel. Alleen: uw kind heeft recht op een veilige omgeving. Dus als u daaraan twijfelt, en school wil hier geen openheid over geven kunt u een klacht indienen. Bij school, gemeente of de inspectie.

A2/2
Maar u kunt ook zelf kijken. Uw gemeente heeft in het bouwarchief de nodige gegevens beschikbaar van uw school. (let op: bij oudere scholen kan dit bijzonder summier zijn). U kunt deze opvragen bij de gemeente en kijken of hier zinnige info tussen zit.

A2/3
U zou wellicht een verzoek in kunnen dienen bij de rijksoverheid om de gegevens van uw school boven water te krijgen. Of bij de LCVS. Wellicht is een email naar die club een goede eerste stap?

Misschien zijn anderen hiermee bezig (@ContainmentNu / @SDicht ?)

Q3: Wat betekent “natuurlijke ventilatie” eigenlijk? Dat is toch goed?
A3/1:
Jazeker, in principe wel. Er wordt alleen onderscheid gemaakt in toevoer van schone buitenlucht, en de afvoer van vieze binnenlucht. Natuurlijke toevoer van buitenlucht is geen enkel probleem.

A3/2
Natuurlijke afvoer echter wel. Die is namelijk afhankelijk van “tocht” of “schoorsteenwerking”: het principe dat warme binnenlucht lucht opstijgt door een schacht / schoorsteen en zo schone buitenlucht “aanzuigt”.

A3/3
Zet op zolder een raam open, en vervolgens beneden de deur. Dan gaat het waaien en heeft u natuurlijke ventilatie volgens dit principe.
En meteen de twee grote nadelen:
1. Het is afhankelijk van weersomstandigheden
2. Het is afhankelijk van gebruikers

A3/4
Immers: gaat 1 vd 2 dicht, dan ventileert u niet meer. Is er geen temperatuursverschil tussen binnen en buiten? Dan ventileert u niet meer. Wordt de luchtstroom onderbroken doordat u een binnendeur dichtzet? Dan ventileert u niet meer. Etc.

A3/5
En hierin zit de crux: de eisen vanuit het #Bouwbesluit zijn geen eisen voor het gemiddelde. “ja, ik rij nu wel 183, maar daarnet stond ik in de file” is geen reden om geen boete te krijgen.
“gisteren woei ik mn broek uit, beetje minder vandaag is niet erg” telt ook niet.

A3/6
Het #Bouwbesluit eist dat de school een gegarandeerde, continue luchtstroom op gang brengt. NIET dat er gemiddeld genomen over langere tijd een bepaalde capaciteit wordt behaald.
Daarom voldoet volledige natuurlijke ventilatie NIET.

Q4: Ik weet helemaal niets van de ventilatie op onze school, maar maak me enorm zorgen dat er een systeem wordt gebruikt net als in dat verzorgingstehuis.
A4/1: Daar hoef je je niet zoveel zorgen om te maken eerlijk gezegd. Dit systeem gebruikte “recirculatie”

A4/2
(het hergebruiken van vuile lucht “verdund” met schone buitenlucht). Maar dit is alleen toegestaan in woningen en verpleeghuizen, niet in scholen.
Daarbij aangetekend: losse airco units gebruiken vaak WEL deze techniek Die mogen daarom ook niet meer aan.

Q5: School zegt niet verantwoordelijk te zijn voor de ventilatie. Klopt dat?
A5: Dat kan. Vooral bij basisscholen komt het voor dat de gemeente eigenaar is van het pand, en school dit huurt. En dan valt het ventilatiesysteem onder de verantwoordelijkheid van de gemeente.

Q6: School zegt niet te willen investeren in CO2 meters. Maar weet niet of we voldoen aan ventilatie-eisen.
A6/1: Niet ok. De gebouweigenaar moet kunnen aantonen te voldoen aan de wet. Dit kan met archiefstukken (tekeningen berekeningen)
En als die er niet zijn door metingen

A6/2
Maar belangrijker nog: men is al in overtreding door geen CO2-meters in klaslokalen aanwezig te hebben, en wel van ook Art 7.23 van het Bouwbesluit.
LET OP: er is discussie over de geldigheid van dit artikel voor bestaande scholen.

A6/3
Echter, omdat dit opgenomen is in de gebruiksvoorschriften is er GEEN sprake van onderscheid tussen bestaand en nieuwbouw. Volgens de letter van de wet geldt dit dus ook voor oude scholen. Wellicht onbedoeld, maar dat is wel wat het is.

Q7: Mijn school weet niets over de ventilatie, wil best onderzoek uitvoeren, maar heeft geen idee hoe dat te doen. Wat nu?
A7/1: Ik zou zeggen: help ze. Koop een goede (!) Co2-meter en regel een groep mensen die volgens vast rooster gaan meten.

A7/2
De vragenlijst is beschikbaar als bijlage bij het onderzoek uit tweet 1. Is er behoefte aan een vragenlijst “voor dummies”? Want dan ga ik me daar eens op storten. Eén opmerking wel: LCVS zegt 1 dag meten, ik zeg minimaal 3 weken dagelijks.

Q8: Mijn school is uit de jaren 70, en zegt te voldoen aan de eisen uit het toenmalige #Bouwbesluit. En dat het dus goed is. Klopt dat?
A8: Nee. Er was toen geen Bouwbesluit (ingevoerd in 1992). Dus dit is onzin.

Q9: Ze bedoelden de wet die voor het #Bouwbesluit gold.
A9: Nee. Er was geen wet voor het #Bouwbesluit. Iedere gemeente had een eigen “Algemene Plaatselijke Verordening”. Het was dus lokaal geregeld.

Q10: Ok zeikerd, de “APV” dan
A10: Nee. De reden dat ik hier zo flauw over doe is dat de redenatie te stom voor woorden is. Denkt u dat een grachtenpand in Adam verhuurd mag worden zonder toilet omdat het gebouwd is in een eeuw dat iedereen met zijn reet uit het raam ging hangen?

A10/2: Natuurlijk niet! En zo ook voor het #Bouwbesluit: je moet voldoen aan de HUIDIGE wet, Bouwbesluit 2012. Die wet heeft op sommige onderdelen een uitzonderingspositie voor bestaande gebouwen, die hoeven dan aan minder strenge eisen te voldoen.

A10/3: Maar deze vrijstelling is gelimiteerd tot exact dat wat er in het Bouwbesluit is opgenomen. Niet minder, maar zeker ook niet meer. Dat betekent dat IEDERE school in NL een MINIMALE en CONSTANTE luchtvolumestroom van 3,44dm3/s/persoon moet hebben in een verblijfsruimte.

Q11: Alle scholen?
Ja.
Alle scholen.

TENZIJ…

Er op enig moment een strengere eis gold. Dan moet aan die eis worden voldaan. Dus, scholen gebouwd / gerenoveerd* in:
1992-2003: Bouwbesluit 1990
2003-2012: Bouwbesluit 2003
2012-nu: Bouwbesluit 2012

*LET OP: Als een gebouw wordt gerenoveerd moeten de nieuwe ruimtes / installaties voldoen aan de nieuwbouweis. Dus als uw school gebouwd is in 1543, maar gerenoveerd in 2009 moet de ventilatie voldoen aan nieuwbouweisen Bouwbesluit 2003.

Q12: Mijn school heeft alleen te openen ramen. Hoe moet dat in de winter?
A12/1:
Goede vraag, heb ik mijzelf ook afgevraagd. Het blijkt dat in NL er nooit iemand over nagedacht heeft dat je ook min. temperatuurseisen moet hebben.

A12/2
Punt is dat dit al heel lang bekend is. Er zijn 1000en scholen in NL met belabberde ventilatie. Google maar, en je krijgt 20 jaar aan rapporten en onderzoeken voor je kiezen. Is nooit serieus werk van gemaakt.
Want je ging er ook nooit echt dood aan slechte ventilatie…

A12/3
Nu wel, en nu is er een probleem. En in mijn ogen is er maar 1 oplossing: scholen met ventilatie die niet voldoet aan de minimale wettelijke normen gaan dicht tot ze wel voldoen. Het wettelijk minimum is voor mij niet onderhandelbaar. En dat zou het voor niemand mogen zijn