Thread by @wankhedeprafull

काही महिन्यांपूर्वी अत्यंत अभ्यासपुर्ण मराठी पुस्तक वाचनात आले.

मी अगदी ॲाफीसमधेच थांबून एका बैठकीत संध्याकाळी ७ ते ११.३० वाजेपर्यंत त्याचा फडशा पाडला. पुढचे काही दिवस त्या पुस्तकातील भाग पुन्हा पुन्हा वाचला. त्या लेखकाबद्दल खूप आदर तयार झाला.

#SundayThread #पुस्तक #वाचन
१/१४

काहीही करून त्यांना भेटायचे आणि त्यांना धन्यवाद सांगायचे हे मनोमन ठरवलं.

खरं सांगायच तर मागच्या पाचएक वर्षात माझ्या वाचनात मराठी पुस्तक फार मोजकी येताहेत, आणि त्यात मला नक्कीच सुधारणा करायच्या आहेत. मला ते पुस्तक वाचून अजून काही मराठी पुस्तकं वाचायची प्रेरणाही मिळाली होती.
२/१४

दरम्यान मी त्यांची अजून एक पुस्तक वाचून काढले. लेखकाचा एकंदर आवाका मोठा होताच शिवाय त्यांचे कष्टही त्या लिखाणातून दिसत होते. मी काही जवळच्या मित्रांकडून त्या लेखकाचा नंबर मिळवायचा प्रयत्न करत होतो पण यश मिळत नव्हते.

असेच काही दिवस गेले, मी ही कामात बिझी झालो होतो. एक दिवस
३/१४

अचानक माझे स्नेही/मित्र एका कार्यक्रमाचं निमंत्रण घेवून आले.

मला जरा कामाचा लोड असल्याने मी नम्रपणे त्यांना नकार दिला. पुढे चहापाणी घेऊन ते निघून गेले.

संध्याकाळी घरी जाताना सहज ती निमंत्रण पत्रिका पाहिली तर त्यात तेच लेखक महाशयही पाहुणे म्हणून येणार होते ज्यांचे पुस्तक
४/१४

रिसेंटली वाचले होते.

मी कपाळावर हात लावला आणि लगेच स्नेह्यांना फोन केला-“मी कार्यक्रमाला येतोय आणि तेही अमूकअमूक लेखकांना भेटायचं म्हणून” त्यांनाही आनंद झाला. दोनच दिवसांनी ते लेखक भेटले.

मला त्यांचे लेखन, पुस्तक आणि एकदंर ते किती किती आवडले हे सर्व सांगितले आणि त्यांनाही
५/१४

ते आवडले.

त्यांनी मनापासून धन्यवाद म्हटले,मी त्यांना ॲाफीसला यायचे निमंत्रण दिले.

पुढच्या साधारण आठवडाभरात त्यांचे काही काम आमच्या भागात होते त्यामुळे ते तिकडे आलेच होते तेंव्हा मला भेटून गेले. येताना त्यांनी मला त्यांची काही पुस्तकं ही भेट दिली.पुढच्या काही दिवसात
६/१४

अगदी जवळच्या अंतरात दोन-तीन वेळा भेटणे झाले.

त्यांच्याशी बोलताना मला जाणवले की त्यांना आर्थिक ताण आहे. मुलांचे शिक्षण, नोकरी, तब्येत, गावाकडचे घर, कुटूंब सांभाळता सांभाळता त्यांची तारांबळ उडतेय.

एक दिवस त्यांनी रात्री ११ वाजता मला फोन केला म्हणाले “तुम्हाला उद्या भेटायचे
७/१४

आहे, येऊ का?” मला त्यांच्या आवाजात काहीतरी वेगळेपण जाणवले आणि त्यांना मीही लगेच बोलावले.

दुसऱ्या दिवशी ते भेटले आणि त्यांनी समोरूनच मग सर्व प्रकार सांगितला. पैशाची चणचण आणि नवे पुस्तक लिहायचेय पण आता कशा अडचणी आहेत याचा पाढाच वाचला. खरं तर मला याबद्दल शंका वाटतच होती आणि
८/१४

ती खरी ठरली होती.

प्रकाशक असो, दुकानदार असो कि प्रिंटींग प्रेसवाले प्रत्येकजण त्यांची त्यांची कमाई करतोच. फायदा कमवतोच पण लेखकाचे काय?

एक उत्कृष्ट मराठी पुस्तक लिहायला साडेतीन वर्ष गेली…..प्रचंड प्रवास केला, वेळ खर्च केला. होत्या नव्हत्या त्या सर्व सुट्टया खर्च झाल्या.
९/१४

दरम्यान तो लेखक कुटूंब सुखाला तर मुकलाच पण स्वतःचे आर्थिक नुकसानही करून घेतले.

पुढे पुस्तक प्रकाशित झाले, मानसन्मान मिळाला, पण मागच्या तीन वर्षात सर्व मिळून त्यांना फक्त आणि फक्त बावीस हजार पाचशे रूपये मानधन म्हणून मिळाले.

या अशा वातावरणात लेखक चांगली पुस्तकं कशी लिहणार?
१०/१४

मला याचे आत्यंतिक दुःख तर झालेच शिवाय जास्त वाईट याचे वाटत होते की आपण आपल्या मराठी साहित्याचे एवढे कौतूक करतो, भरभरून बोलतो ….

करोडो रूपये खर्चून साहित्यसंमेलनासारखे सोहळे करतो पण या लेखकांना योग्य मानधन, पैसे मिळतात की नाही याब्बद्दल मात्र काहीच चिंता करत नाही. फक्त
११/१४

कोरडे गोडवे गाणारे लोकं.

त्यांनी सकस लिहावे ही अपेक्षा करतो पण पुस्तक विकत घेत नाही. ज्ञान घ्यायचे तर असते पण PDF च्या रूपात फुकट हवे असते.

हेच भारतातील काही किंवा परदेशातील प्रकाशन संस्था लेखकांना लिहिण्याच्या आधी चांगले मानधन देतात आणि मग सकस लिखाणाची अपेक्षा धरतात.
१२/१४

लोकंही भरभरून प्रतिसाद देतात.

आपले सरकारही याकामी ढिम्म असते. काही ठराविक लोकांनाच सपोर्ट मिळतो, त्यातही जातपात, ओळखी आणि प्रकाशक यावर बरेच काही अवलंबून असते. प्रस्थापितांच्या विरूद्ध गेले की अजून पंचाईत.

हे बदलायला हवे, ज्ञानाची किंमत ही अशी व्हायला नको, निदान आपल्या
१३/१४

या महाराष्ट्रात तरी हे थांबायला हवे.

आता साडेतीन वर्षांची मेहनत, कष्ट, खर्च, यातना आणि पुढे तीन-चार वर्षानंतर मिळालेले २२५०० रूपये त्यांनी कोणाकोणाच्या नावाने ओवाळून टाकावे हाच प्रश्न मला पडलाय!

टिप - हे एकाच्याच बाबतीत नाही तर कॉमन प्रॅाब्लेम आहे.
#SundayThread #मराठी

१४/१४