1) Bu coğrafyanın insanı olarak, duygularımızı uçlarda yaşamayı seviyoruz. Tuttuğumuz takım 2 galibiyet alınca, "Bu sene kesin şampiyonuz" diyoruz veya 2 mağlubiyet olunca da, "yönetim istifa" diyoruz.
Sevdiğimiz zaman da böyle olmuyor mu?
2) Sevdiğimizi düşündüğümüz zaman, karşımızdaki insanın özeline müdahaleyi bir hak olarak görüyoruz, O'nun düşüncelerini değil kendi duygularımızı önemsiyoruz ve sevgimizle karşımızdakini boğuyoruz.
Tam tersi sevmiyorsak da, nefret boyutunda sevmeyebiliyoruz.
3) Karşımızdakinden nefret ediyorsak, O'nun sürekli mutsuz olmasını istiyoruz. "Benden sonra bir daha gülmedi, mutlu olamadı" demeyi o kadar çok istiyoruz ki...
Bir şirkete ortak olunca (gereksiz) bir gönül bağı kuruyoruz. Bir dönem #sasa#hekts fedaileri vardı, şimdi sanırım #astor ve #kontr fedaileri var. Şirketin en ufak bir olumsuzluğunu söyleyince, organize bir şekilde saldırıya geçiyorlar.
5) Oysa, bu böyle olmamalı. Şirkete ortak olmasını bildiğim gibi, yeri ve zamanı geldiğinde ortaklıktan çıkmasını da bilmeliyim. Takım veya parti tutar gibi, şirkete ortak olunmaz. Şirketin patronundan daha çok şirketi sahiplenmek doğru değil.
6) Bir dönem #eregl temettü sevicileri vardı. İnanılmaz bir yanlış düşünce vardı. 30 TL'den 3milyon TL'lik #eregl hissesi almak ve #temettü almak mı? Yoksa 3milyon TL'ye konut alıp kiraya vermek mi?
Bu kadar yanlış bir karşılaştırma olmaz ve olmamalı. Ama oldu maalesef.
7) Karşılaştırmanın yanlışlığını kenara bırakırsak, sadece elimde bu 2 seçenek varsa, ben her zaman #ev almayı tercih eden tarafta olurum demiştim. Zaten günlük hayatta da öyle yapıyorum.
8) => 30 TL'den, 3mio TL'lik 100.000 adet #eregl hissesi. Yıllık 4 TL #temettü veriyor. 400.000 TL yıllık gelir
=> 3mio TL'lik daire, aylık 10.000 TL kira ve yıllık 120.000 TL kira getirisi
Vergi ve masrafları kenarda tutuyorum hesap basit olsun diye. #eregl almak keyifli dimi?
9) Ama işte o zaman da söyledik
Bu karşılaştırma yanlış. Ama, illa seçim zorunluluğumuz var ise, ev almak (günümüz koşullarında) daha doğru bir yatırımdır. Bunları uzun uzun anlatırız
Ama en önemlisi, ev araba satıp borsaya girilmez. Borsadan kazandıklarınız ile ev araba alınır
10) Bir senede 3 milyonluk ev, en kötü 6-7 milyon TL olmuş. 3 milyon TL'lik #eregl 3.7milyon TL olmuş.
Evin kirası aylık 20bin'den, yıllık 240.000 TL'ye çıkmış.
Ne oldu bizim #temettü lere? İşte bunu anlatmaya çalışmıştık.
11) Arkadaşlar, #temettü emeklisi olmak bu kadar basit olsaydı, fabrikada çalışacak işçi, ofislerde çalışacak beyaz yaka bulamazdık. Yatırım dünyasında, bu kadar kolay kazanılan bir para ve emeklilik sistemi yok. Var gibi görünüyorsa, en kısa sürede oradan uzaklaşın.
12) 2022'nin bize en kötü kazığı ise, borsanın sürekli yükselen ve sürekli çok kazandıran bir finansal yatırım aracı olduğunu düşündürtmesi oldu. Borsaya yeni giren herkes, kısa sürede zengin olacağını düşündü
2023'de, piyasa bizleri tokat manyağı yaptı ve kendimize geldik.Şükür
13) Ne demiştik? Duygularımızı kontrol edemiyor ve uçlarda yaşıyoruz. 2022'de bol bol kazanırken, bunun sürekli olacağını hayal edenler, bugünlerde de bol bol kaybederken, zararımı çıkartayım, borsayı bırakacağım diyor.
14) Duygu ve düşüncelerinizi NORMALİZE etmeyi bilmelisiniz.
- Ortağı olduğunuz şirketlere aşık olmayın.
- Sürekli kazanınca, bir süre sonra kaybetmeye başlayacağınızı da düşünün.
- Sürekli kaybedince de, bir süre sonra DOĞRULARI yapmaya başlayınca kazanacağınızı düşünün.
15) Başarı da, başarısızlık da sizindir. Kazandığınız zaman, "Ne büyük borsacıyım" demeyin, kaybettiğiniz zaman da, "Nerede bu SPK?" diye sağda solda ağlamayın. Yaptıklarınızdan ve aldığınız kararlardan, sadece ve sadece siz sorumlusunuz.
16) #temettü emeklisi olarak finansal özgür olunmaz. Finansal özgür olduktan sonra #temettü emeklisi olabilirsiniz. Ortalama yılda %6-8 arasında portföyünüzün #temettü getirisi varsa, 7mio TL'lik portföy size yılda 450-500 Bin TL arası getiri sağlar. Bu da ayda 40K TL yapar.
17) Ev, araba, yazlığınızı aldıktan sonra, 7milyon TL'lik #temettü portföyü oluşturup, sadece #temettü gelirleri ile ortalama bir hayat yaşarsınız. Zaten bu da, totalde en az 10-12Milyon TL'lik bir varlığınızın olması demek. İşte ben buna #temettü paradoksu diyorum.
Kişinin oluşturduğu portföy ile, #temettü gelirleri ile finansal özgür olabilmesi için, zaten öncelikle finansal özgür olması gerekmektedir. Bu nedenle, finansal özgürlük olmadan #temettü emekliliği olmaz. #temettü emekliği için FÖ olmak gerekiyor.
19) Özetle,
Şirketlere aşık olmayın dediğim gibi, herhangi bir yönteme de aşık olmayın demek istiyorum.
20) Finansal Özgürlük yolu, uzun ve zahmetli bir yoldur. Bazen otobana girersin, bazen tali yola. Bazen arabayla gidersin, bazen uçakla, bazen de yürüyerek.
Bu yolculuk uzun ve zor olduğu için de, düşüncelerinizin saplantılı olmaması gerekiyor.
Ne demek istiyorum?
21) Düşünün ki, #yozgat dan, #miami 'ye bir yolculuk yapmak zorundasınız. Ben sadece arabayla gideceğim derseniz, olmaz. Ya da sadece uçakla da olmaz.
Finansal özgürlük yolculuğu da işte böyle bir şey.
22) Sadece #teknik analiz veya sadece #temel analiz de olmaz. Hatta ve hatta arkadaşlar, sadece #borsa ile de olmaz. Hayat bu kadar basit değil. Finansal özgürlük bu kadar basit olsa, ve bunun bir algoritması olsa, o zaman şirketler çalıştıracak personel bulamazdı.
23) Bu söylediklerim dışında, illaki istisnalar olacak. İllaki sadece #trade edenler veya sadece #kripto piyasasında olup, genç yaşta finansal özgür olanlar olacak. Bunlar olacak ki, o piyasalara yeni küçük yatırımcılar kazandıralım. Hikayeler ve rol modeller olacak. Olmalı.
24) Peki, ne yapmalıyız? Yapılacak çok şey var ama bir çok zaman bahsettiğim gibi ilk yapılacak iş belli.
Amacın, hedefin, hayallerin, kişiliğin ve davranışların ne olursa olsun? İlk yapacağın şey belli. Hepimiz için aynı.
KENDİNİ TANI / KENDİNİ BİL
25) KENDİNİ BİL Konusu biraz felsefi de konu, dar anlamda ve geniş anlamda çift yönlü düşünmek gerekiyor.
"Gnothi seauton" yani "Kendini bil" bir Antik Yunan vecizesidir. Delphi'deki Apollon Tapınağı'nın girişinde altın harflerle yazılıydı.
26) Yazılarımı dikkatle takip edenler, KENDİNİ BİL / KENDİNİ TANI konusuna özel önem verdiğimi bilirler. Eğitim alan arkadaşlar da, YATIRIMCI PSİKOLOJİSİNDE bu konuyla ilgili düşüncelerimi bilirler.
Bir yatırımcı için en önemli konu: KENDİNİ TANIMAKTIR
Cebinde 100.000₺ ile borsaya giriyor ve 3 günde zengin olma hayalleri kurup telegram gruplarından birisinde, ismini daha önce hiç duymadığın, ne iş yaptığını bile bilmediğin #abcde hissesi alıyorsun. Malı sana kitliyorlar, farkında değilsin.
2) 100.000₺ önce 120 sonra 130 bin TL oluyor ve kendini de “borsa ne kadar kolaymış” diyerek kandırıyorsun. Sonra hisse taban taban gitmeye başlıyor, burdan döner, şurdan döner diye Telegram grubunda sizi sakinleştirmeye çalışıyorlar ve size umut veriyorlar.
3) sermayen 50.000₺ ye düşüyor, bu arada farklı gruplara da dahil oluyorsun. Bir başka grupta, yine ne iş yaptığını bilmediğin ve bilme ihtiyacı bile hissetmediğini #xyzac hissesini gözüne kestiriyorsun. Büyük bir grup hisseye girecek. Diğer hisseden çıkıp, bu hisseye giriyorsun
Son birkaç aydır testere piyasasındayız. Yatırımcılarımızın %60-70’i son birkaç yıldır, borsaya girdiği için, 2022 rallisinden sonra, borsayı her gün yükselen, hiç düşmeyen bir yatırım aracı olarak gördüler.
2) Son birkaç aydır yaşanılan gelişmeler ile, borsanın zor bir yer olduğunu kanıtladı. Testere piyasasında ne yapmak lazım?
Her şeyden önce ODAKLANMANIZ lazım. Buna BOLLUK PARADOKSU diyoruz. Seçim şansınız çok ise, başarı oranınız düşüyor.
3) Tanıdığınız, bildiğiniz, güvenilir olarak gördüğünüz şirketleri takibe alın ve bir SHORT LIST yapın. 10-20-30 firma. Ben 15-20’yi geçmem. 500 şirketin tamamı hakkında yorum yapabilen adama da kusura bakmayın, ŞARLATAN derim.
1) merhaba arkadaşlar sürekli borsa konuşuyoruz ama unutmayın borsa tek yatırım aracı değildir. Eğer borsada bir türlü başarılı olamıyorsanız çok da zorlamayın ve hırs yapmayın. Başka yatırım araçları da var.
2) Altın gümüş, gayrimenkul, vb alanlar da var. Ben borsada olmayı seviyorum ve borsada yatırım yapmak istiyorsanız da, önce kendinizi tanıyın . Yatırımcı profilinizi oluşturun. Bu profile göre eğitim alın ve kendinizi geliştirin.
3) kısa vadeli yatırımcı mısınız? Trader mısınız? Trend analizi mi yapıyorsunuz? Endeks ile ilgilenmiyor ve şirketlerin temel analizini yapıp orta uzun vadeli yatırım mı yapıyorsunuz? 3 yıl sonrasını mı yoksa 10 yıl sonrasını mı hedefliyorsunuz? Bunların hepsi bi arada olmaz.
Kasım ayından itibaren, 2023 yılına hazırlık yapıyordum. Bu hazırlığa Aralık ayı eğitimindeki arkadaşları da dahil ettim. Onlardan da güzel fikirler ve geri dönüşler geldi. Kendilerine de teşekkür ediyorum. Bilgiyi paylaşmak ve birlikte kazanmak en güzeli.
2) Yine uzun bir bilgisel olacak. Ben bazı ÖNEMLİ konuları, kısa kısa anlatmak yerine, uzun ve detaylı anlatmayı daha çok seviyorum. Bu nedenle, klasik bir "Çaylar kahveler hazırlansın, yatırımcı baba yazıyor" bilgiseli daha geliyor.
Vatana, millete hayırlısı olsun :)
3) 19 Kasım’da paylaştığım, 2022 yılında neler yaptım?
Finansal yatırımlarımı nasıl değerlendirdim yazısını yeniden sunuyorum. Bu yazıda 2022 yılında portföyüm %471 büyüdü demiştim.
4) Ben zeytinyağında polifenol oranına bakarım. Polifenol kanser karşıtı etken madde. İsteyenler detaylı araştırsın. Polifenol de, erken hasat soğuk sıkım ürünler de oluyor. Bu ürünün maliyeti de çok yüksek. Polifenol oranı yüksek zeytinyağımı kahvaltılarda ekmek banarak yerim
5) Kaliteli, düşük asit ve yüksek polifenollü zeytinyağı boğazı yakar. Bu nedenle tadı güzel değildir. Öyle tadı çok güzel, aromatik yağlar, genelde tahşişli ve/veya hileli ürün olur.
Bir de, komşumun köylüsünden aldım dediğiniz yağlar var elbette ..
2023 Portföyünü soruyorsunuz. Net bir şey henüz söyleyemiyorum.
Sürekli faaliyet raporu okuyorum ayrıca hisseleri de takip ediyorum.
Yavaş yavaş kafamda bir çerçeve oluşmaya başladı.
Bunları da yazmaya anlatmaya başlayacağım.
2) Öncelikle biliyoruz ki, 2023'de (tam da ortasında) bir seçim var. Yurtdışı ne kadar hareketli olursa olsun, bu sene borsanın kaderini yurtiçindeki gelişmeler belirleyecek. Bu nedenle, atacağım adımlarda öncelikle yurtiçini düşünerek atacağım.
3) FED faiz kararları ve açıklamaları çok önemli. Ama yurt içindeki, siyasi ve ekonomik gelişmeler çok daha önemli. Mesela, şu anda borsaya "reel" bir siyasi destek var. Doğru veya yanlış, sağlıklı veya sağlıksız, ama böyle bir gerçeğimiz var. Bu gerçeğe göre hareket edeceğim.