Περί του δακτυλίου στην αρχαία Ελλάδα-ΜΕΡΟΣ Β΄:
Οι αρχαίες πηγές παραδίδουν την πληροφορία ότι το πρώτο «δαχτυλίδι» που κατασκευάστηκε ήταν ένας σιδερένιος κρίκος προερχόμενος από τα δεσμά του Προμηθέα, ενώ η πολύτιμη «πέτρα» του δεν ήταν τίποτε άλλο, παρά κομμάτι από τα βράχια🔽
του Καυκάσου. Ειδικότερα, όπως μαρτυρεί ο Ησίοδος στη Θεογονία του, όταν θεοί και άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη Μηκώνη, ο Προμηθεύς «εξαπάτησε» τον Δία, καθώς προσέφερε στους θεούς το χειρότερο κομμάτι του ζώου κατά τη θυσία και άφησε το καλύτερο για τους ανθρώπους.🔽
Είναι σαφές ότι ο Δίας αντιλήφθηκε αμέσως την απάτη, προσποιήθηκε, όμως, το αντίθετο, προκειμένου να εκπληρωθεί η μοίρα, η οποία θα έφερνε βάσανα στους θνητούς. Η τιμωρία, λοιπόν, του Δία ήταν να κρύψει τη φωτιά από τους ανθρώπους, με τον Προμηθέα να την κλέβει και να την 🔽
παραδίδει στο ανθρώπινο γένος, διὰ τὴν λίαν φιλότητα βροτῶν, εξαιτίας της υπερβολικής του αγάπης για τους ανθρώπους, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αισχύλος στην τραγωδία του Προμηθεὺς Δεσμώτης.
Σύμφωνα με τον Πλάτωνα («Πρωταγόρας»), όταν έφθασε η ώρα να μοιράσουν οι θεοί ιδιότητες και προσόντα στα πλάσματα της φύσης, επιφόρτισαν με αυτό το καθήκον τον Προμηθέα και τον αδελφό του, Επιμηθέα. Ο τελευταίος ζήτησε από τον αδελφό του να αναλάβει εξ ολοκλήρου τη δουλειά.🔽
Έκανε, όμως, το λάθος να ξοδέψει όλες τις χάρες στα υπόλοιπα πλάσματα και να αφήσει τον άνθρωπο γυμνό και αδύναμο, χωρίς επαρκές τρίχωμα και εξοπλισμό για την αντιμετώπιση των κακουχιών. Την ώρα, λοιπόν, που ο Προμηθέας έκανε την επιθεώρηση και εντόπισε το πρόβλημα, σκέφθηκε🔽
να κλέψει τη φωτιά και την ανάλογη τεχνική γνώση από τον Ήφαιστο και την Αθηνά και να την προσφέρει ως δώρο στους ανθρώπους. Μ΄αυτόν τον τρόπο, ο άνθρωπος ξεκίνησε την πορεία του στο φως και τον πολιτισμό. Το τίμημα αυτού του δώρου ήταν οδυνηρό για τον Προμηθέα· ο Δίας τον🔽
έδεσε στον Καύκασο με έναν αετό να του κατατρώει το διαρκώς ανανεωμένο ήπαρ, υποφέροντας με αφόρητους πόνους. Πολύ αργότερα, ο Ηρακλής με ένα από τα βέλη του κατάφερε να σκοτώσει τον αετό και να απελευθερώσει τον Προμηθέα από το μαρτύριο. Ο Δίας απεδέχθη την🔽
κατάσταση, αλλά μ΄έναν όρο: να φοράει πάντα ο Προμηθέας στο δάχτυλό του έναν σιδερένιο κρίκο από τις αλυσίδες με τις οποίες ήταν δεμένος και μία πέτρα από τα βράχια του Καυκάσου, για να θυμάται πάντα αυτό που πέρασε. Λέγεται, μάλιστα, ότι ότι ο Δίας του ζήτησε να φορέσει κι ένα🔽
στεφάνι. Οι άνθρωποι, όμως, δεν ξέχασαν την ευεργεσία τους από τον Προμηθέα και άρχισαν να κατασκευάζουν και να φορούν δαχτυλίδια για να τιμήσουν τον Τιτάνα και με αυτόν τον τρόπο να τον ευχαριστήσουν. Βάζουν, επίσης, στεφάνια στο κεφάλι τους σε στιγμές χαράς ή νίκης.🔽
Ο Αθήναιος σώζει μερικούς στίχους από τη χαμένη τραγωδία του Αισχύλου «Προμηθεὺς Λυόμενος», οι οποίοι αναφέρουν ακριβώς αυτό, ότι δηλ., οι άνθρωποι φορούν στεφάνια προς τιμήν του Προμηθέας ἀντίποινα τοῦ ἐκείνου δεσμοῦ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι όσοι συμμετείχαν🔽
στα μυστήρια της Σαμοθράκης φορούσαν μία κόκκινη ζώνη και ένα σιδερένιο δαχτυλίδι, προκειμένου να ενωθούν με το θείο, ενώ ο Παυσανίας αναφέρει ότι η θεά (Καβείρια) Δήμητρα η ξεκίνησε τις τελετές των Καβείρων της Θήβας ως δώρο προς τον Προμηθέα, ο οποίος ήταν ένας από τους 🔽
Κάβειρους και τον γιο του, τον Αιτναίο, οι οποίοι Καβείροι συνδέονται με τα μυστήρια της Σαμοθράκης.
📸National Archaeological Museum, Athens. ca. 625 - 575 B.C.
Περί του δακτυλίου στην αρχαία Ελλάδα-ΜΕΡΟΣ Α΄:
📸Gold Mycenaean sealing ring with engraving of a Holy Wedding-Museum Benaki/Χρυσό μυκηναϊκό σφραγιστικό δαχτυλίδι με έγγλυφη παράσταση Ιερού Γάμου. Απεικονίζει μία γυναικεία μορφή καθιστή σε βωμό και μία ανδρική μορφή που την 🔽
πλησιάζει υψώνοντας το δεξί χέρι είτε για να χαιρετίσει είτε για να δηλώσει τα σέβη του. Ενδεχομένως, πρόκειται για θεϊκό ζεύγος -η Μεγάλη Μητέρα θεά της φύσης και ένας νεαρός θεός- ή μέλη του ανώτερου ιερατείου που το υποδύονται. Από τη Θήβα. Β΄ μισό 15ου-14ος αι. π.Χ. Μουσείο🔽
Μπενάκη.
Το δαχτυλίδι στην αρχαία Ελλάδα ονομαζόταν δακτύλιον και κατά τη Μινωική και Μυκηναϊκή περίοδο δεν χρησιμοποιούνταν τόσο ως κόσμημα όσο ως σφραγίδα-επιρροή από τη Μεσοποταμία. Η σφραγίδα είχε αφενός αποτροπαϊκό χαρακτήρα, καθώς ό,τι απεικονιζόταν πάνω στο δαχτυλίδι 🔽
Σύμφωνα με τον Θεόφραστο (Περὶ φυτῶν ἱστορία) οι κάτοικοι της Κυρήνης ισχυρίζονταν ότι το σίλφιον εμφανίστηκε επτά χρόνια πριν από την ίδρυση της πόλης τους. Παρόλο, όμως, που την εποχή του Πλίνιου του Πρεσβύτερου το σίλφιον είχε εξαφανιστεί από την περιοχή της Κυρήνης, ⬇️
εξακολουθούσε να υπάρχει στις Πάρθους και τους Μήδους. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η παρουσία του σίλφιου υπήρξε απαραίτητη τόσο στη μαγειρική όσο και στην ιατρική. Όπως παραδίδει ο Θεόφραστος, οι Κυρηναίοι έβαζαν σε ξίδι τις ρίζες και τις έτρωγαν φρέσκες. Οι Έλληνες της Λιβύης⬇️
εξήγαν τη ρητίνη του φυτού για να χρησιμοποιηθεί στη μαγειρική. Επιπροσθέτως, αποτελούσε ένα σημαντικό μπαχαρικό στην ελληνορωμαϊκή κουζίνα, διότι είχε έντονη μυρωδιά και ταίριαζε με όλες τις τροφές, συνοδεύοντας είτε τα τυριά (Αριστοφάνης) είτε τα λαχανικά (Πλαύτος) είτε τα ⬇️
@florentiafl
Ο τρίποδας ήταν ένα μπρούτζινο σκεύος (λέβης) με τρία πόδια, ο οποίος είχε διάφορες χρήσεις. Υπήρχαν τρίποδες, οι οποίοι τοποθετούνταν πάνω στη φωτιά (ἐμπυριβήτης), ⬇️
📸Νόμισμα Αμισού. Στον εμπροσθότυπο η κεφαλή της Αρτέμιδος. Στον οπισθότυπο τρίποδας με λέβητα.
προκειμένου οι άνθρωποι να βράσουν νερό ή φαγητό ή και για θέρμανση. Υπήρχαν, όμως και περίτεχνοι τρίποδες με τους οποίους διακοσμούσαν τις οικίες τους ή χρησίμευαν και ως κρατήρες. ⬇️
Συχνά δίνονταν ως έπαθλα σε αθλητικούς ή χορευτικούς αγώνες ή ως τιμητικά δώρα για το θάρρος που επέδειξαν ή ως ένδειξη σεβασμού, ⬇️
📸Αργυρό τετράδραχμο από την Κω (480-450 π.Χ.) με παράσταση δισκοβόλου και του επάθλου του, ενός τρίποδα.
#ClassicsTwitter Ο αμφορέας απεικονίζει την αρπαγή του δελφικού τρίποδα από τον Ηρακλή. ⬇️
📸Ανατολικό αέτωμα, διαμάχη Ηρακλή και Απόλλωνα, θησαυρός των Σιφνίων, Δελφοί. East pediment, the dispute between Hercules and Apollo over the Delphic tripod. The Siphnian Treasury. Delphi.
Όπως μαρτυρεί ο Παυσανίας, η αντιπαράθεση μεταξύ Ηρακλή και Απόλλωνα για το τρίποδο ήταν ένα πολύ δημοφιλές θέμα στις αγγειογραφίες από τα μέσα του έκτου έως τον πέμπτο αιώνα π.Χ., αλλά και στην αφηγηματική τέχνη του 8ου αι. π.Χ. Ειδικότερα, έπειτα από τον φόνο του Ιφίτου, υιού⬇️
του Ευρύτου από την Οιχαλία, ο Ηρακλής προσεβλήθη από μία ασθένεια, γι΄ αυτό και επεδίωξε την ίαση, αλλά και τον εξαγνισμό του. Πρώτα κατέφυγε στον Νέστορα, ο οποίος, όμως, αρνήθηκε να τον βοηθήσει, λόγω της φιλίας του με τον Εύρυτο, οπότε και έφθασε έως τις Αμύκλες της⬇️
ΠΕΡΙ ΑΛΑΤΟΣ (ΜΕΡΟΣ B΄)
Το αλάτι αποτελούσε αναπόσπαστο στοιχείο του τελετουργικού της θυσίας σε Ελλάδα και Ρώμη. Στην Ελλάδα το μαχαίρι της θυσίας ήταν κρυμμένο μέσα σ΄ένα καλάθι (=κάνεον-κανοῦν), κάτω από σπόρους κριθαριού ανακατεμένου με αλάτι, ενώ αντίστοιχα⬇️
στη Ρώμη άλειφαν το προς θυσία ζώο με ένα μείγμα από αλεύρι ανακατεμένο με αλάτι και κρασί. Επιπλέον, στη μαγεία ήταν ένα βασικό συστατικό είτε για το «δέσιμο» ενός εραστή είτε για να αντιμετωπίσουν το κακό μάτι (αλάτι, στάχτη και χόβολη). Ακόμη, ο Διοκλής Καρύστου, Έλληνας ⬇️
διαιτολόγος του 4ου αιώνα π.Χ., πρότεινε γεύμα κριθαριού με αλάτι για όσους ταξιδεύουν με τα πόδια το καλοκαίρι. Στην ιατρική οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ότι ένα μείγμα πίτουρου και αλατιού θεραπεύει τα αποστήματα. Επιπροσθέτως, το αλάτι χρησιμοποιούνταν σε χειρουργικές⬇️
ΠΕΡΙ ΑΛΑΤΟΣ (ΜΕΡΟΣ Α΄)
Όπως μαρτυρεί ο Πλούταρχος, το αλάτι αποκαλούνταν θεϊκόν, καθώς ⬇️
📸The Apprentice: A woman in the act of cooking is watched by a young girl as she adds ingredients to a pot over the fire; 500-475 BC (Museum of Fine Arts, Boston)
εξυπηρετούσε βασικές ανάγκες και επιπλέον, δεν υστερούσε έναντι άλλων πολύτιμων αγαθών της φύσης, όπως το νερό και το φως (Moralia 685).⬇️
Πράγματι, το αλάτι ήταν ένα συστατικό με κυρίαρχο ρόλο σε δραστηριότητες ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της ζωής των αρχαίων.
Ειδικότερα, το αλάτι στην αρχαία Ελλάδα συνδέθηκε, εξαρχής, με τα επιτεύγματα των Ελλήνων στη θάλασσα, γι΄αυτό και η χρήση του, παντοιοτρόπως, ⬇️