1. Kogo winić za podwyższoną #inflacja ? Rząd mówi, że to wszystko wina zagranicy, a opozycja, że to wszystko wina rządu. Prawda jest pomiędzy (chociaż niekoniecznie po środku)
2. MFW w swoim grudniowym raporcie twierdzi, i ma rację, że większość podwyższonej inflacji pochodzi z zagranicy, ale nie--jak twierdzi rząd--że wszystko.
3. Inflacja importowana z zagranicy to, upraszczając, mniej więcej tyle, co inflacja w strefie euro (5,0% w grudniu i 5,1% w styczniu). Polska inflacja 8,6% w grudniu jest więc o 3,6pkt proc. wyższa.
4. Skąd się wzięła różnica 3,6pkt.%? Z co najmniej 3 powodów: 1. W krajach biedniejszych/szybciej rozwijających się, jak PL, #inflacja jest prawie zawsze wyższa niż w krajach bogatszych (tzw. efekt Balassy-Samuelsona). Tak też było w rzeczyw.: rys. inflacja w PL i GER 2000-20
5. Jak duży był ten efekt? W 2003 MFW szacował ten efekt na 1-2 pkt. % rocznie (przy okazji rekomendując przyjęcie wyższego celu inflacyjnego...). Dzisiaj ten efekt to pewnie ~1pkt %
6. Drugi powód to szybko ⬆️ gosp. (5,7% w 2021,>7% w IVkw), notująca najniższe po 1989 bezrobocie/najw. zatrud. To efekt dobrej pol. gosp. po 2020, w tym tarcz (przestrzelonych, ale tylko ex post). Nie było żadnego "rozdawnictwa" (no chyba, że dla firm:-)
7. Dzisiaj wiemy, że "tarcze" były ~przestrzelone, ale nie wiedzieliśmy tego w marcu 2020. Duże tarcze były kluczowe nie tylko dla bezp. wsparcia firm/uratowania setek tys. miejsc pracy, ale też dla ⬆️ oczekiwań firm i konsumentów. I świetnie się udało!
8. Część #inflacja , powiedzmy kolejny ~1pkt proc. jest więc wyrazem gosp. (niestety, nie innego) sukcesu w walce z #Covid_19 (por. np. rys. POL vs. CZE). Lepsza jest (tymczasowa!) wyższa inflacja niż wyższe bezrobocie/potencjalnie utracone setki tysięcy miejsc pracy.
9. Wreszcie, pozostały ~1pkt. proc. może być wynikiem lekko spóźnionej reakcji (=>sygnalna podwyżka stóp na wiosnę zamiast na jesieni) i, powiedzmy, niekonwencjonalnej zeszłorocznej retoryki @nbppl , jak twierdzą uczestnicy ankiety.
10. Ofc, trzeba pamiętać, że rok temu prawie nikt nie spodziewał się takiej inflacji. Najtęższe głowy progn., że #inflacja wyniesie (mediana) 2,5%. Spodziewano się wzrostu inflacji z powodu niskich %, a okazało się, że wzrosła gł. z powodu ⬆️energii/żywności/zerwanych łańcuchów
11. Bottom line: #inflacja to ani nie cała wina zagranicy (ani #Fitfor55 etc.) ani nie cała wina rządu/NBP. Co dalej? Trzeba robić swoje: walczyć o stopniowy spadek inflacji=>antyinflacyjny siedmiopak, dbając jednak o PKB/zatrudn. Byle do wiosny! END
1. Ciekawe wyniki (nienaukowej) ankiety, zgodne z moją interpretacją: pol. gosp. w czasie kryzysu była całkiem dobra, co widać po PKB/bezrob./zatrud.🔼 inflacja wskazuje jednak, że patrząc ex post pol. pien. mogła być mniej ekspansywna (% i retoryka), co najmniej od wiosny 2021
2. Trudno było to jednak wtedy przewidzieć: mało kto przewidywał taki skok inflacji. Co do polityki fisk., tarcze mogły być mniejsze/bardziej precyzyjne, ale wiemy to dzisiaj, bo w marcu 2020 wszyscy chcieli jak największych tarcz, dostępnych dla wszystkich
3. Generalizując, odpowiedź pol. gosp. na szoki zewn. powinna być prawie zawsze asymetryczna: lepsza jest pol. „shock and awe”, kt. zapobiega załamaniu się koniunktury/oczekiwań firm i konsumentów, a potem radzenia sobie z niepożądanymi skutkami (🔼inflacja) niż odwrotna polityka
@Noahpinion 1. A great summary! A few other critical factors: 1. Unlike eg #Poland, which from 1989 did everything to “return to Europe”/adopt Western institutions, #Ukraine didn’t know where it was going, East or West. Sitting on the fence had key implications for inst. building/reforms
@Noahpinion 2. The quality of the ruling elites in #Ukraine was not too high, a sorry legacy of the USRR. In Poland et al., practically every single top econ policymaker after 1989 studied in the West/spoke English, courtesy of its relative openness under comm.;in 🇺🇦, alas, hardly anyone did
@Noahpinion 3. There was hardly any private sector in Ukraine before the independence; in Poland and some other CEE, the private sector represented up to 20% of GDP even before the fall of communism; different initial conditions created its own path dependence
I have enjoyed reading “One billion Americans” by @mattyglesias. He makes a strong case for why faster population growth, especially through #Immigration, would make geopolitical, economic and social sense amazon.com/One-Billion-Am…
2. One key concern would be to the impact on #climate since Americans emit 3x more per capita than 🇬🇧 and 7x as in 🇮🇳. It’s a valid concern, yet preventing the immigration implies de facto punishing the poor who are supposed to save the planet by not emigrating/staying poor
3. Also, if we have no problem with eg #Africa increasing emissions to electrify its development, we should not have a problem with the same Africans’ emissions when located in the West. Yes, emissions will increase, but it wouldn’t change the need to ⬆️ renewables/green R&D/etc.
Kilka komentarzy do #PolskiŁad/ #PolskiNieład: 1. Po co jest PŁ? Mało kto już pamieta, że celem PL było ⬆️ progresywności systemu pod./⬇️ nierówności. Wg OECD/innych badań, PL ma niską progresywność sys. podatk. (rys.; od 2009 nieznacznie się poprawiło) oecd.org/economy/public…
2. #Polska praktycznie ma podatek liniowy, na kt. społ. nigdy wcześniej nie chcialo sie zgodzić. Prez. Kwaśniewski kiedyś taką bezp. próbę wprowadzenia pod. liniowego zawetował; weto zapow. też L. Kaczyński. Został on jednak wprowadzony bocznymi drzwami. rp.pl/polityka/art84…
3. Obecny system podatkowy jest często rążąco niesprawiedliwy, bo np. „liniowcy” płacą niższe podatki w % do dochodów niż np. zarabiajace wielokrotnie mniej pielegniarki. Jedni i drudzy równie ciężko pracują. To jest po prostu nie fair.
1. Brawa dla @iggnacy et al. za wytknięcie fund. błędów w raporcie spons. przez @PatrykJaki. Dobrze się stało, że debata pokazała, że zarówno PL, jak i pozostałe państwa członkowskie UE, na Unii zyskują (co warto w BRU podkreślać i co, mam nadzieję, było intencją @PatrykJaki)
2. Unia jest bowiem jak małżeństwo: jest korzystna dla obu stron. Inaczej nie byłoby ani jednego ani drugiego #WINWIN
3. Źle jednak, że przekaz raportu może być źle zrozumiany i zagrozić historycznie bezprecedensowemu win-win, bez którego Polska nigdy bogata i potężna nie będzie. Kilka dodatkowych uwag do raportu i intepretacji @PatrykJaki