,
25 tweets,
7 min read
Read on Twitter
"Erkek saldırganlığı" ve "kadına şiddet" hakkında 25 parçalık bir zincir.
1/ #EmineBulut sonrası gördüğüm 3 farklı yaklaşımdan bahsedeceğim:
-Klasik muhafazakarlık ("o saatte orada ne işi varmış")
-Yeni sağ ("asıl mağdur erkekler")
-Yeni sol ("bunların hepsi sosyal inşa")
1/ #EmineBulut sonrası gördüğüm 3 farklı yaklaşımdan bahsedeceğim:
-Klasik muhafazakarlık ("o saatte orada ne işi varmış")
-Yeni sağ ("asıl mağdur erkekler")
-Yeni sol ("bunların hepsi sosyal inşa")
2/ İlki hakkında denecek yeni bir şey pek yok.
300 bin yıllık insanlık tarihinde, kadının erkeğin malı olması 10 bin senelik bir ara dönem (Neolitik Devrim). Çoğu toplumda daha da kısa.
Miyadını çoktan doldurdu, salt gelenekle devam eden artıkları da azalarak bitecektir.
300 bin yıllık insanlık tarihinde, kadının erkeğin malı olması 10 bin senelik bir ara dönem (Neolitik Devrim). Çoğu toplumda daha da kısa.
Miyadını çoktan doldurdu, salt gelenekle devam eden artıkları da azalarak bitecektir.
3/ Ha, bazı gençler "Tanrı böyle emretti" demiyor da "farklı evrimsel üreme stratejilerinin sonucu" diyor.
Zıt kutuptalarmış gibiler ama ikisi de, tarihin %1'ini oluşturan bu ara dönemi "insanın doğal hali" veya "olması gereken hali" olarak yorumluyor.
fularsizentellik.com/journal/2019/0…
Zıt kutuptalarmış gibiler ama ikisi de, tarihin %1'ini oluşturan bu ara dönemi "insanın doğal hali" veya "olması gereken hali" olarak yorumluyor.
fularsizentellik.com/journal/2019/0…
4/ Devam. Evrimi bilen bilmeyen bir çok insanın konumu şu:
"Elbette şiddet kötü. Ama `KADIN CİNAYETİ` diye bir şey yok, `cinayet` var. Her türlüsüne karşıyız"
Yüzeyde kimsenin itiraz edemeyeceği bir şey söylüyorlar fakat işi çözümsüzlüğe sürüklüyorlar.
Niye?
"Elbette şiddet kötü. Ama `KADIN CİNAYETİ` diye bir şey yok, `cinayet` var. Her türlüsüne karşıyız"
Yüzeyde kimsenin itiraz edemeyeceği bir şey söylüyorlar fakat işi çözümsüzlüğe sürüklüyorlar.
Niye?
5/ "Cinayet" diye, "Şiddet" diye tek bir sorun yok. Bir sorunlar kümesi var. Hepsinin sebep-sonuç ilişkisi farklı.
Çete cinayetlerine, kadın cinayetlerine yaklaşır gibi yaklaşırsan, ikisini de azaltmazsın.
Zaten o yüzden SOSYOLOJİ diye bir bilim dalı var, değil mi?
Çete cinayetlerine, kadın cinayetlerine yaklaşır gibi yaklaşırsan, ikisini de azaltmazsın.
Zaten o yüzden SOSYOLOJİ diye bir bilim dalı var, değil mi?
6/ Mesela ERKEK CİNAYETİ diye bir gruplama niye yok?
Dünyadaki tüm sosyoloji departmanları bir komploya mı dahil?
Yok, çünkü erkeklere karşı işlenilen cinayet sayısı ve çeşidi çok. O gruplama hiçbir sorunu anlamanı kolaylaştırmıyor. Başka kıstaslar lazım.
Dünyadaki tüm sosyoloji departmanları bir komploya mı dahil?
Yok, çünkü erkeklere karşı işlenilen cinayet sayısı ve çeşidi çok. O gruplama hiçbir sorunu anlamanı kolaylaştırmıyor. Başka kıstaslar lazım.
7/ KADIN CİNAYETİ deniyor, çünkü en basitinden "aile içi şiddet" ile örtüşmesi büyük. Sebep sonuç kümesi ufak.
Bilimsel olarak bir işe yarıyor yani.
Zaten kullanım da o bağlamla sınırlı. Yoksa öldürülen bir PKK'lıya bakıp "kadın cinayeti" demiyoruz.
Bilimsel olarak bir işe yarıyor yani.
Zaten kullanım da o bağlamla sınırlı. Yoksa öldürülen bir PKK'lıya bakıp "kadın cinayeti" demiyoruz.
8/ Bunun benzeri, ABD'de #BlackLivesMatter sloganına karşı #AllLivesMatter diyenlerdi.
Halbuki ilk slogan spesifik bir sorun hakkında: Polisin ve yargının, zencilere karşı sistematik ayrımcılığı. İstatistikle sabit.
#AllLivesMatter çözümü zorlaştırıyor.
Halbuki ilk slogan spesifik bir sorun hakkında: Polisin ve yargının, zencilere karşı sistematik ayrımcılığı. İstatistikle sabit.
#AllLivesMatter çözümü zorlaştırıyor.
9/ Bence, bu reflekslerin temelinde, POZİTİF AYRIMCILIK literatüründe de bol bol tartışılmış olan bir konu var:
Çoğunluk olan veya iktidar olan, bir süre sonra ayrıcalıklarını "hak" olarak görmeye başlar.
Doğanın bu "normal" hali bozulursa da, tehdit altında hisseder.
Çoğunluk olan veya iktidar olan, bir süre sonra ayrıcalıklarını "hak" olarak görmeye başlar.
Doğanın bu "normal" hali bozulursa da, tehdit altında hisseder.
10/ Bir ABD parantezi:
#StraighPrideParade cilerin ve Trumpçıların ciddi kısmının, kendilerini "ezilen çoğunluk" olarak görmeleri bu yüzden.
İronik biçimde, nefret ettikleri o solcu "intersectional"cılara benziyorlar: Beyaz, erkek, hetero ve muhafazakarsan, 4 kat eziliyorsun!
#StraighPrideParade cilerin ve Trumpçıların ciddi kısmının, kendilerini "ezilen çoğunluk" olarak görmeleri bu yüzden.
İronik biçimde, nefret ettikleri o solcu "intersectional"cılara benziyorlar: Beyaz, erkek, hetero ve muhafazakarsan, 4 kat eziliyorsun!
11/ Artık bu seviyedeysek, "cinayetin kadını erkeği yoktur"culuğun yerini "asıl erkekler mağdur"culuk alıyor.
Mağduroculuk
Evrimsel Psikoloji tartışmalarında, bunun da uç hali olan "TARİH BOYUNCA erkekler mağdurdu" var ama TR'de genelde nafaka mağduriyeti bağlamında söyleniyor.
Mağduroculuk
Evrimsel Psikoloji tartışmalarında, bunun da uç hali olan "TARİH BOYUNCA erkekler mağdurdu" var ama TR'de genelde nafaka mağduriyeti bağlamında söyleniyor.
12/ TR gibi bir yerde, nafaka hakkaten karışık mesele. İdeal politika ne olmalı, zerre bilgim yok.
Ama bu bir yalancı ikilem. Nafaka adaleti için, aile içi şiddet meselesini sulandırmak gereksiz.
Bilal versiyonu: Süresiz nafaka kötü ise, süresiz ölüm çok daha kötü.
Ama bu bir yalancı ikilem. Nafaka adaleti için, aile içi şiddet meselesini sulandırmak gereksiz.
Bilal versiyonu: Süresiz nafaka kötü ise, süresiz ölüm çok daha kötü.
13/ Suç verilerine bakınca, zaten "erkekler mağdur" demek zor. %2000'lere varan farklar var.
"Ama kurbanların da çoğu erkek" diyeceksiniz. Evet ama aynı oranda değil:
BM'e göre cinayetlerin %96'sında katil erkek, %79'unda ise kurban. Ven şemaları fora.
en.wikipedia.org/wiki/Homicide_…
"Ama kurbanların da çoğu erkek" diyeceksiniz. Evet ama aynı oranda değil:
BM'e göre cinayetlerin %96'sında katil erkek, %79'unda ise kurban. Ven şemaları fora.
en.wikipedia.org/wiki/Homicide_…
14/ Tekrar: Mesele sadece düz rakamlar değil.
Kadınların daha büyük bir kısmı, en güvende olmaları gereken yerde, en yakınları tarafından öldürülüyor.
Sokakta it kopuktan dayak yemek ile evinde dayak yemek aynı suç değil. Biri daha korkunç.
(Bilal, doğru cevap b şıkkı.)
Kadınların daha büyük bir kısmı, en güvende olmaları gereken yerde, en yakınları tarafından öldürülüyor.
Sokakta it kopuktan dayak yemek ile evinde dayak yemek aynı suç değil. Biri daha korkunç.
(Bilal, doğru cevap b şıkkı.)
15/ Peki erkekler ortalamada niye daha vahşi ve yahşi?
#ToxicMasculinity konusunun kendisi de toksik oldu, çünkü her şeyi kültüre yükleme eğilimi var.
Biyoloji denklemden çıkınca, sanırım bol bol yargı dağıtmak kolaylaşıyor.
Mesela:
#ToxicMasculinity konusunun kendisi de toksik oldu, çünkü her şeyi kültüre yükleme eğilimi var.
Biyoloji denklemden çıkınca, sanırım bol bol yargı dağıtmak kolaylaşıyor.
Mesela:
16/ Makaleden:
"Unfortunately, men are explicitly and implicitly taught by society that they don’t need to inhibit themselves when it comes to aggression...Pride, in particular, is deemed a masculine achievement, and violence as a means of defending it is often glamorized"
"Unfortunately, men are explicitly and implicitly taught by society that they don’t need to inhibit themselves when it comes to aggression...Pride, in particular, is deemed a masculine achievement, and violence as a means of defending it is often glamorized"
17/ Genel bağlamda bir SOSYAL İNŞA bakışına sahip:
-Hapishaneler erkek dolu.
-Çünkü sosyal normlarımız erkeğin gururunu ve agresifliğini körüklüyor.
-Ama bu bir kader değil.
-Eğitimimizi değiştirirsek, şiddet yatkınlığı farkları da ortadan kalkacaktır.
...mı acaba?
-Hapishaneler erkek dolu.
-Çünkü sosyal normlarımız erkeğin gururunu ve agresifliğini körüklüyor.
-Ama bu bir kader değil.
-Eğitimimizi değiştirirsek, şiddet yatkınlığı farkları da ortadan kalkacaktır.
...mı acaba?
18/ Elbette dizilerin, kültürün, vs bir etkisi var. Bu konularda tek bir faktör olamaz zaten.
Ama her toplumda erkekler çok daha agresif. Bambaşka kültürler arasında bile bu sabit. Bu, "sosyal inşa" fikrini çürütüyor.
(makaleden alıntılar yapacağım)
nautil.us/blog/nurture-a…
Ama her toplumda erkekler çok daha agresif. Bambaşka kültürler arasında bile bu sabit. Bu, "sosyal inşa" fikrini çürütüyor.
(makaleden alıntılar yapacağım)
nautil.us/blog/nurture-a…
19/ Her kültürde aynı şeyi gözlemek, evrimsel psikolojiye dayalı bir cevabın garantisi olmazdı.
Ama başka detaylar da var:
Cinsiyetler arası agresiflik farkı, çok küçükken ortaya çıkıyor.
Muhtemelen hamilelikte transfer edilen testosteron miktarıyla korele...
Ama başka detaylar da var:
Cinsiyetler arası agresiflik farkı, çok küçükken ortaya çıkıyor.
Muhtemelen hamilelikte transfer edilen testosteron miktarıyla korele...
20/ ...ve bu şiddet farkları ergenliğe kadar sabit kalıyor.
Yani çocuk büyüdükçe ve sosyalleştikçe, cinsiyet normlarını öğrendikçe, erkek kadına göre daha da AGRESİF olmuyor.
Bu zaten tek başına, ilk baştaki teoriyi yıkacak güçte bir veri.
Yani çocuk büyüdükçe ve sosyalleştikçe, cinsiyet normlarını öğrendikçe, erkek kadına göre daha da AGRESİF olmuyor.
Bu zaten tek başına, ilk baştaki teoriyi yıkacak güçte bir veri.
21/ Ancak ergenlik başlayınca, erkeklerdeki şiddet eğilimi kadınlara kıyasla çok artıyor.
Yine sosyal inşa bazlı açıklamaya ters:
Yıllarca aynı kal,
tam da o yaşlarda coş,
sonra daha da olgunlaşınca yine kadın ve erkekler birbirine yakınsasın.
Yine sosyal inşa bazlı açıklamaya ters:
Yıllarca aynı kal,
tam da o yaşlarda coş,
sonra daha da olgunlaşınca yine kadın ve erkekler birbirine yakınsasın.
22/ Son büyük kanıt da hayvanlar:
Birçok türde, erkekler doğuştan beri daha saldırganlar, ergenlikte iyice azıtıyorlar ve "şiddetin" çoğunu gerçekleştiriyorlar.
Şempanzeler arası cinayetlerde katillerin %92'si erkek, kurbanların da %73'ü. İnsan verilerinin neredeyse aynısı.
Birçok türde, erkekler doğuştan beri daha saldırganlar, ergenlikte iyice azıtıyorlar ve "şiddetin" çoğunu gerçekleştiriyorlar.
Şempanzeler arası cinayetlerde katillerin %92'si erkek, kurbanların da %73'ü. İnsan verilerinin neredeyse aynısı.
23/ Sonuç olarak özellikle GENÇ ERKEK, hemen her tür için bela.
Zaten biraz da bu yüzden devletler ve dinler, evliliği teşvik edici olmuşlar.
Bekar seks günah, boşanmak günah, evli çiftler daha az vergi veriyor, vs. Nafaka da bu denklemin bir parçası bu arada.
Zaten biraz da bu yüzden devletler ve dinler, evliliği teşvik edici olmuşlar.
Bekar seks günah, boşanmak günah, evli çiftler daha az vergi veriyor, vs. Nafaka da bu denklemin bir parçası bu arada.
24/ Lakin bu, karamsar bir tablo değil.
Vahşet hepimize ortak, erkeklere daha ortak. Ve bu hormonal altyapıya rağmen, zamanla organize vahşeti azalttık.
TR'de fakirlik diz boyuyken dahi cinayet oranı senelik 100,000'de 4. İsveç'te 1.
wikizeroo.org/wiki/en/List_o…
Vahşet hepimize ortak, erkeklere daha ortak. Ve bu hormonal altyapıya rağmen, zamanla organize vahşeti azalttık.
TR'de fakirlik diz boyuyken dahi cinayet oranı senelik 100,000'de 4. İsveç'te 1.
wikizeroo.org/wiki/en/List_o…
25/ Bir başka deyişle: Yarısı testosteron dolu bir stadyum dolusu primat içinden, sadece biri kasten öldürülüyor.
Fena değil.
Daha iyisi olacak.
Daha iyisine ulaşmak için de BİYOLOJİ ve SOSYOLOJİ şart. Kendi kolumuzu kesmeyelim.
(*Makaleye dökmeden önce görüşlerinizi beklerim)
Fena değil.
Daha iyisi olacak.
Daha iyisine ulaşmak için de BİYOLOJİ ve SOSYOLOJİ şart. Kendi kolumuzu kesmeyelim.
(*Makaleye dökmeden önce görüşlerinizi beklerim)
