Tweet

https://twitter.com/AMMoslehi/status/1400031308387172353

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1274508649424195584

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1289193423103131648

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1341703598787489793

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1271541735471157248

More from @SaadatYusef

Yusef Saadat یوسف سعادت

@SaadatYusef

31 May

https://twitter.com/0rangeDark/status/1399118890094018562

امروزه کسی از #اصطلاح علمی #اَتُم هیچ ایرادی نمی‌گیرد و کاربرد آن را نشانۀ بی‌دقّتی و ضعف یونانی، انگلیسی و آلمانی در بیان علمی نمی‌داند.

لغت اتم از یونانی و در اصل به معنی «تقسیم‌ناپذیر» است، ولی می‌دانیم اتم به ذرّات ریزتری بخش‌پذیر است.

دقّت علمی به مسائل دیگری وابسته است./1

https://twitter.com/0rangeDark/status/1399118890094018562

لغت انگلیسی atom #وام‌واژه‌ای است که به‌واسطه از átomos یونانی گرفته شده. جزء -a در آغاز این لغت #حرف_نفی است (مانند اَ در #اَمُرداد) و جزء دوم آن از témnein به معنی «بُریدن» بوده. این جزء را در anatomy «کالبدشناسی، کالبدشکافی» و tome «هر کدام از چند جلدِ یک کتاب» هم می‌بینیم./2

می‌دانیم که اتم از ذرّه‌های ریزترِ الکترون، پروتون و نوترون تشکیل شده است./3

Read 4 tweets

Yusef Saadat یوسف سعادت

@SaadatYusef

2 Feb

https://twitter.com/2lander/status/1354383015720448001

امروزه خرس‌ها شخصیت‌های مهربان کارتون‌ها هستند و عروسک‌های شیرین و شاد آنها را خیلی جاها می‌توان دید، ولی مردمان قدیم #هندواروپایی هرگز خرس‌ها را مهربان نمی‌دیده‌اند. "خرس" فارسی از واژۀ هندواروپایی -h₂r̥tk̑o* بر جای مانده/۱

https://twitter.com/2lander/status/1354383015720448001

از واژۀ هندواروپایی -h₂r̥tk̑o* برای نمونه در #اوستایی -arəša و در #لاتینی ursus باقی مانده بوده. این لغت لاتینی بعدها در فرانسوی ours و در ایتالیایی orso شده است. همۀ لغت‌هایی که تا اینجا آمد به معنی #خرس هستند./۲

امروزه به بعضی چیزها در فارسی به شوخی #اسمش‌_رو_نبر می‌گویند؛ مثلاً یادمان هست که در کارتون #شهر_موش‌ها حتی بر زبان آوردن نام گربه باعث ترس می‌شد و به همین خاطر به آن «اسمش‌-رو-نبر» می‌گفتند. این‌ها برای ما شوخی بود، ولی برای بعضی مردمان خاطره‌های واقعی (تاریخی) است؛/۳

Read 10 tweets

Yusef Saadat یوسف سعادت

@SaadatYusef

15 Jan

فارسی که با نام‌های #فارسی_نو و #فارسی_دری نیز شناخته می‌شود و پیش از سده‌های نخست اسلامی احتمالاً عمدتاً #دری نامیده می‌شده در واقع محصول دگرگونی‌های آوایی و دستوری پهلوی (یعنی همان پارسیگ) بوده و مردمِ آن عهد به‌سادگی متوجه این امر می‌شدند که دری امتداد طبیعی همان پارسیگ است./1

دری یعنی منسوب به "در" و این لغت که همان جزء اول واژۀ #دربار است خود به معنی دربار بوده. این زبان را بدان سبب #دری یعنی «درباری» نامیده‌اند که در دستگاه حکومت ساسانی و برای ارتباط کارکنان و سپاهیان آن سلسله احتمالاً در پایتخت (تیسفون) پدید آمده و در شهرهای بزرگ رواج یافته بوده./2

دری صورت گفتاریِ همان پارسیگ (یعنی #فارسی_میانه) بوده یعنی تا قرن‌ها تنها در محاوره کاربرد داشته. از آنجا که این گونۀ گفتاریِ زبان از همان دورهٔ #ساسانیان به عنوان #زبان_میانجی مردمانی از سرزمین‌های گوناگون کاربرد داشته، عناصر بسیاری را نیز از دیگر زبان‌های ایران جذب کرده بوده./3

Read 9 tweets

Yusef Saadat یوسف سعادت

@SaadatYusef

4 Jan

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1325560483865354241

آکسفورد و پُل

به آن چه در فارسی #پُل می‌گویند در #بلوچی purt و در #کُردی perd گفته می‌شود. #دگرگونی_آوایی rt و rd به ل نمونه‌های زیادی دارد. در اوستایی هم به پل می‌گفته‌اند -pərətu. همۀ این واژه‌ها از صورت هندواروپایی -pértus* مانده‌اند که معنایش می‌شده «گذرگاه»./1

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1325560483865354241

از همین صورتِ هندواروپاییِ -pértus* در فرانسوی لغت port به معنی «بندر» باقی مانده (در اصل به معنی «گذرگاه و محل وارد شدن») که زبان فرانسوی آن را از portus لاتینی به همین معنی به ارث برده بوده (زبان‌های فرانسوی، ایتالیایی، اسپانیایی و... از #لاتینی سرچشمه گرفته‌اند)./2

لغت لاتینیِ portus به عنوان #وام‌واژه به انگلیسی هم وارد شده و در آن زبان به صورت port و به معنی «بندر» کاربرد پیدا کرده. همین واژه است که در نام کشور پرتغال نیز دیده می‌شود.

#زبان‌های_ایرانی (شامل فارسی، بلوچی، کردی، پشتو و...) نیز شاخه‌ای از #خانوادۀ_زبانی هندواروپایی هستند./3

Read 8 tweets

Yusef Saadat یوسف سعادت

@SaadatYusef

2 Dec 20

https://twitter.com/tarihlugati/status/1128590009152561153

در #ترکی_استانبولی برای غذاهایی آبکی مانند عدسی و آش دوغ و سیرابی نام عمومی #چوربه به کار می‌رود (در خط جدید ترکی #çorba می‌نویسند). زبان‌های روسی، آلبانیایی، رومانیایی و ... هم این واژه را از ترکی گرفته‌اند و در معنی‌های مشابهی به کار می‌برند. این واژه از فارسی به ترکی رفته و/1

https://twitter.com/tarihlugati/status/1128590009152561153

همانی است که به صورت‌های #شوربا، شُربا، شوروا و... در فارسی و برخی دیگر از زبان‌ها و لهجه‌های ایران از دیرباز برای نامیدن غذاهای آبکی کاربرد داشته است (و احتمالاً همانی است که در اصطلاح #شلم‌شوربا نیز دیده می‌شود)./2

این لغت در دوره‌های قدیم‌تر به صورت šorva به #ارمنی و به صورت‌های #شوربة و شوربا به عربی هم رفته بوده. شوربا لغتی قدیمی است و صورت کهن‌تر آن šōrbāg بوده که جزء اولش همان #شور و جزء دومش "با" یا "باگ" بوده که (به عربی هم رفته و "باج" نوشته شده و) زمانی معنی «خوراک» داشته است./3

Read 10 tweets

Yusef Saadat یوسف سعادت

@SaadatYusef

30 Nov 20

بریتانیا در چند سدۀ گذشته هندوستان و خیلی کشورهای دیگر را استعمار کرد و آن کشورها کوشیدند طی جنبش‌هایی #استقلال‌طلبانه اشغال‌گران را بیرون برانند. شکل‌گیری کشور ایران محصول یک فرآیند بسیار طولانی تاریخی است. قصد بی‌بی‌سی عادی‌سازی #تجزیه‌طلبی است.

bbc.com/persian/550375…

@bbcpersian

به بهانۀ شنیده شدن صداهای مختلف، هر چند روز یک بار نمونه‌ای از این دست اطلاعات نادرست یا نادقیق از @bbcpersian نشر می‌شود، به نحوی که به وضوح از حالت خبررسانی خارج و تبدیل به تبلیغی برای صاحبان این صداها شده است.

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1298335255317876736

https://twitter.com/nasserkarami/status/1333474953291833349?s=19

https://twitter.com/nasserkarami/status/1333474953291833349?s=19

Read 5 tweets

Share this page!

Yusef Saadat یوسف سعادت

Try unrolling a thread yourself!

More from @SaadatYusef

Yusef Saadat یوسف سعادت

Yusef Saadat یوسف سعادت

Yusef Saadat یوسف سعادت

Yusef Saadat یوسف سعادت

Yusef Saadat یوسف سعادت

Yusef Saadat یوسف سعادت

Did Thread Reader help you today?

Like this author's thread?