,
10 tweets,
2 min read
Read on Twitter
Bir buçuk sene sonra dikkatimi çeken bir düzeltme yapayım. Zira ilk tweet yanlış anlaşılmaya çok müsait; burada, “iddia edilen” diyerek, aslında siyasi baskı uygulanmadığı iması var sanki. Bu doğru değil. Son derece abartılı rakamları dikkate almasak bile baskı, çok açık.
Bu dönemde şiddetli bir baskı uygulanmış olduğuna şüphe yok. Örneğin, karşılaştığım belgelerden biri, 6 yaşında bir çocuğun devlet düşmanı faaliyetlerinden ötürü tutuklandığıyla ilgiliydi.
Burada kastedilenin çocuğun ailesi olduğu belli; ama aynı şekilde, son derece özensiz olduğu ve büyük olasılıkla aynı durumdaki aileleri terörize etmeyi amaçladığı da belli.
Buna benzer örneklerle kolektivizasyon döneminde çokça karşılaşmak mümkün. Bu dönemde adaletsizlik, sınıf çatışmasının şiddetiyle (kulak terörü, iç savaş ve en önemlisi de büyük açlık sonrası kırda teyakkuz hali, NEP’le yükselen burjuvazi, vb.) kısmen açıklanabilir.
Ancak büyük temizlik arifesinde, yani aslında ortalık iyice durulmuş, yeni anayasa kabul edilmiş, 20’lerin canlılığını andıran yeni bir hayat heyecanı yükselirken buna benzer örneklerin tekrar tırmanışa geçtiğini görürüz. Bu baskı hiçbir şekilde meşru görülemez.
Ancak şuna dikkat çekmek gerek: bu baskı ve tutuklamalar, özellikle taşrada kolhozlarda örgütlü yoksul köylüler ve büyük şehirlerde devrimden sonra serpilen işçi sınıfının mensubu geniş kitleler tarafından hissedilmiyordu.
Siyasi baskı ve terörün başlıca hedefi, kitlelerin gözünde zaten bir elit teşkil eden (bu kelimeyi olumsuz anlamda kullanmıyorum) parti bürokrasisi, kadroları ve aktivistleriydi.
Büyük şehirlerde özellikle entellektüel-yarı entellektüel meslek grupları ve partiyle ilişkili kesimler dışında, bu baskı, bana öyle geliyor ki, kitleler tarafından ancak istisna sayılıyor ve hayatlarını etkilemiyordu.
Tam da bu durum, Stalin kültünün oluşmasında etkili oldu. Ama şuna da dikkat çekmek gerek: bu kült tanrısallıktan uzaktı. Stalin, bu yeni işçi sınıfı ve kolhozlarda birleşen yoksul köylülerin gözünde, yanılmaz olmakla birlikte, aileden bir bilge gibiydi.
@threadreaderapp unroll
