Veel debat over ‘The methane mistake’ >
Is #methaan van koeien en schapen helemaal niet schadelijk voor het milieu, dus voor opwarming aarde en klimaatverandering?
Draadje over zin en onzin van dit Nieuw Zeeland filmpje. 1)
Is #methaan van koeien en schapen helemaal niet schadelijk voor het milieu, dus voor opwarming aarde en klimaatverandering?
Draadje over zin en onzin van dit Nieuw Zeeland filmpje. 1)
Kooldioxide (CO2), uit fossiele brandstoffen en door veranderd landgebruik (o.a. ontbossing), is een veel groter probleem dan methaan (CH4). In Nederland bestaat 85% van de broeikasgasuitstoot uit CO2 en 10% uit CH4. 2)
CO2 die mens en dier uitademen of vrijkomt uit mest wordt hierin niet meegeteld. Deze CO2 is deel van korte koolstofcyclus – planten leggen CO2 vast; mens / dier eet planten en CO2 komt vrij; die CO2 wordt weer vastgelegd door plant; etc. 3)
Via fermentatie van voedsel in voormagen produceren herkauwers CH4. CH4 wordt via allerlei processen in vooral lucht weer afgebroken en omgezet in CO2. Ook al wordt CH4 uiteindelijk weer CO2, toch draagt CH4 bij aan opwarming aarde. 4)
CH4 is een aanzienlijk krachtiger broeikasgas dan CO2. 1 gram CH4 absorbeert veel meer van door de aarde uitgestraalde infrarode straling, dan 1 gram CO2. 5)
In tegenstelling tot CO2 wordt CH4 snel afgebroken in atmosfeer. De ‘lifetime’ van CH4 is 12 jaar, die van CO2 is vele honderden jaren. Dat betekent dat na 12 jaar nog 37% van het CH4 aanwezig is, en na bijv 40 jaar nog 4%. 6)
Ook al is de lifetime van CH4 maar enkele jaren, het effect op opwarming gaat nog vele tientallen jaren langer door. Dat komt door vertragende factoren in het klimaat. Oceanen nemen een deel warmte op, maar geven dat later langzaam weer af. 7)
CH4 en CO2 verschillen dus wezenlijk in klimaateffect vanwege hun lifetime. Ieder molecuul CO2 dat nu door menselijke activiteit de lucht in gaat, heeft nog honderden jaren bijna hetzelfde opwarmende effect. Voor CH4 is dat effect na 100 jaar nog circa 15%. 8)
De afbraak van CH4 in atmosfeer is momenteel minder groot, dan de uitstoot. Daarom nemen CH4 concentraties in atmosfeer toe. Ook als de totale CH4 uitstoot vanaf nu gelijk zou blijven, stijgt de CH4 concentratie nog enkele decennia tot een stabiel nieuw, hoger niveau. 9)
De opwarming gaat daarna echter nog stuk langer door, vanwege de vertragende factoren. Voor CO2 is het weer anders. Als CO2 uitstoot vanaf nu gelijk zou blijven, stijgen de CO2 concentraties nog continu honderden jaren - en ook de opwarming. 10)
Om CO2 concentraties in atmosfeer te stabiliseren, moet de CO2 uitstoot dus vrijwel naar nul. CH4 uitstoot hoeft niet naar nul; een vermindering van circa 30% is voldoende om CH4 concentratie te stabiliseren. 11)
CH4 uitstoot houden op huidige nivo blijft dus bijdragen aan opwarmen aarde. Als CH4 uitstoot ietwat zou dalen, gaat de toename van opwarming minder snel. Als CH4 uitstoot sterk daalt, nemen concentraties af en is er uiteindelijk geen extra opwarming. 12)
Het is onwaarschijnlijk dat CO2 uitstoot op korte termijn naar nul gaat. We zijn niet zo maar van de bronnen van CO2, zoals fossiele energie, af. Een significante daling van CH4 uitstoot helpt om de tussentijd te overbruggen. 13)
Voorbeeld. Stel vanaf jr 0 heb je 10 koeien, die ieder jr evenveel CH4 uitstoten, 100 jr lang. Dan is er na 100 jr geen stijging meer in CH4 concentratie veroorzaakt door de 10 koeien. Maar aarde is wel wat warmer, en opwarming aarde neemt na deze 100 jr nog steeds wat toe. 14)
Overigens, in recente IPCC rekenregels wordt CH4 uit fermentatie in voormagen (terecht) minder sterk ‘gestraft’ dan CH4 uit fossiele energie. CO2 vrijkomend bij afbraak CH4 uit fossiele bronnen is immers geen onderdeel van de korte koolstofcyclus. 15)
Conclusie: de stelling dat CH4 van koeien onschadelijk is, is niet juist. Bij gelijke CH4 uitstoot vanaf nu nemen zowel CH4 concentraties als opwarming aarde toe. Lagere CH4 uitstoot is nodig. Maar terwijl de CO2 uitstoot naar nul moet, hoeft dat voor CH4 niet. 16)
