,
10 tweets,
2 min read
Read on Twitter
(1/5) Sokrates’in sonunun idam olması, genelde bir yobazlık hikayesi olarak anlatılır ama bir de Atinalılar açısından bakın:
Her ne kadar kozmopolit ve demokratik olsalar da, Sparta gibi monolitik ve militer bir şehir devletiyle rekabet etmek zorundalar.
Her ne kadar kozmopolit ve demokratik olsalar da, Sparta gibi monolitik ve militer bir şehir devletiyle rekabet etmek zorundalar.
(2/5) Bunun için asgari bir “birlik ve beraberlik” duygusu gerekiyor. Fakat delinin teki yıllardır her şeyi sorgulayarak ve herkesin akıl yürütmesindeki hataları yüzüne vurarak, hem bireysel ölçekte insanları rencide ediyor, hem de toplum ölçeğinde ortak değerleri dinamitliyor.
(3/5) Buna rağmen Atinalılar Sokrates’e defalarca can simidi atmış.
Fakat mahkemesinde, suç durumunu belirleyen ilk tur oylamada “suçsuzdur” oyu kullanan azınlığın bir kısmı, Sokrates’in cevabıyla öyle sinirlenmiş ki, cezayı belirleyecek 2. oylamada hapis yerine "idam" demişler.
Fakat mahkemesinde, suç durumunu belirleyen ilk tur oylamada “suçsuzdur” oyu kullanan azınlığın bir kısmı, Sokrates’in cevabıyla öyle sinirlenmiş ki, cezayı belirleyecek 2. oylamada hapis yerine "idam" demişler.
(4/5) Düşünün ki, mahkemenin sonuna kadar masum olduğuna inandığınız bir adam var ve tek bir konuşma ile sizi “tiz vurun kellesini” kıvamına getiriyor.
"Suçsuz ama ölsün de kurtulalım, bu ne artık, yeter!"
"Suçsuz ama ölsün de kurtulalım, bu ne artık, yeter!"
(5/5) Evet, efsane bir trollük yapmış Sokrates. Ama bir "doğruluk şehidi"nden çok, insanların hatalarını yüzlerine vurup, onları sürekli aşağılayarak, bir halt değiştiremeyeceğinizin bir kanıtı.
Diyaloglardaki gidişatın aksine, gerçek hayatta ikna kabiliyeti epey düşük olmalı.
Diyaloglardaki gidişatın aksine, gerçek hayatta ikna kabiliyeti epey düşük olmalı.
(ek 1) Bu arada Sokrates bile bile ölümü seçmeseydi, belki de Platon'u bu kadar etkilemeyecek, dolayısıyla ufak tefek bir figür olarak kalacaktı. Hatta Platon da ufak kalacaktı belki.
Yani ukalalığı sayesinde ölümsüzleşmiş ve çok daha fazla insanı etkilemiş denilebilir. +
Yani ukalalığı sayesinde ölümsüzleşmiş ve çok daha fazla insanı etkilemiş denilebilir. +
(ek 2) Ama bu güzide bir "survivorship bias" örneği:
Sokrates gibi davranıp da heba olmuş sayısız insanı bilmiyoruz. O da kendi nihai ölümsüzlüğünün ihtimalini bilmiyordu.
Bu kadar bodoslama giden insanın arasında 1-2 kişinin kahramanlaşması kaçınılmaz, ona denk gelmiş.
Sokrates gibi davranıp da heba olmuş sayısız insanı bilmiyoruz. O da kendi nihai ölümsüzlüğünün ihtimalini bilmiyordu.
Bu kadar bodoslama giden insanın arasında 1-2 kişinin kahramanlaşması kaçınılmaz, ona denk gelmiş.
(ekin eki, eke ek, ekinler dize kadar 3)
Bu arada birkaç sene evvelinde Atina'da, Sparta kuklası bir tiran rejimi hakim oluyor, başındakiler de Sokrates'in eski öğrencileri. Zaten Sokrates Atina'yı fazla demokratik bulur, Sparta'yı över. Bu da milleti gıcık etmiş olmalı.
Bu arada birkaç sene evvelinde Atina'da, Sparta kuklası bir tiran rejimi hakim oluyor, başındakiler de Sokrates'in eski öğrencileri. Zaten Sokrates Atina'yı fazla demokratik bulur, Sparta'yı över. Bu da milleti gıcık etmiş olmalı.
Fantastik yorumlar gelmiş, hahah.
Kabul, çok açık seçik yazmadım ama beni takip eden de "birlik ve beraberliğe en çok muhtaç olduğumuz şu günlerde" kafasında olmadığımı biliyordur zaten.
Adamın idamı Tesla'nın ilahlaştırılması gibi: Olayın asıl ilginç kısımlarını perdeliyor.
Kabul, çok açık seçik yazmadım ama beni takip eden de "birlik ve beraberliğe en çok muhtaç olduğumuz şu günlerde" kafasında olmadığımı biliyordur zaten.
Adamın idamı Tesla'nın ilahlaştırılması gibi: Olayın asıl ilginç kısımlarını perdeliyor.
Kulağa Doğu Perinçek bildirisi gibi gelmeyen devamı ve ayrıntılı hali:
