Thread by @gscevher

1- Bir Borsa Spekülatörünün Anıları kitabının bir bölümünde Livermore, Borsada haklı olduklarını kanıtlamak için hayali paralarla hayali işlemler yapan insanlar tanıdığından, bu hayali kumarbazların hayali işlemlerle milyonlarca dolar kazandığından bahsediyor.

2- Böyle durumlarda aklına, ertesi gün bir düelloya katılacak olan adamın şu hikayesinin geldiğini söylüyor:
- Yardımcısı ona “İyi nişancı mısın” diye sormuş.
- Adam da gayet alçakgönüllü bir tavırla yanıtlamış: “20 adımdan bir şarap kadehinin ayağını vurabilirim.”

3- Diğeri hiç istifini bozmadan vermiş cevabını: “İyi de o şarap kadehini, beynine dolu bir tabanca dayanmışken de vurabilir misin?

4- Şimdi bu hikayeyi kendimize uyarlayalım. Bu, Floodun 1. Bölümünü oluşturacak.
2. bölümde ise bu hikayeyi, Twitter’da algılarınızı manipüle eden paylaşımlara uyarlayacağım.

Birinci bölüm ile, yani kendimizle başlayalım.

5- Teknik analiz çalışırken, trend çizgilerinin nasıl çekileceğini, hangi hareketli ortalamaların işe yaradığını, fibonacci’nin nasıl kullanılması gerektiğini, Rsi’ın hangi şartlarda doğru sinyaller verdiğini, hangi şartlarda yanılttığını, formasyonları vs öğrenmiş olabiliriz.

6- Bu öğrendiklerimizi geçmişe dönük olarak grafikler üzerinde uygulayıp hayali işlemler yaparak test etmiş ve başarılı da olmuş olabiliriz.
Nasılsa para kaybetme korkusunun olmadığı, endişe, stres, üzüntü gibi duyguları hissetmeyeceğimiz rahat bir psikolojiyle başarmak kolay.

7- Peki aynı başarıyı, beynimize dolu bir tabanca dayanmışken, yani çalışarak, zorluklarla kazanıp biriktirdiğimiz gerçek parayla işleme girdiğimizde gösterebilecek miyiz?
İşte trade ederek para kazanmanın kilit noktası bu hikayede.

8- Aslında ne kadar ekrana bakmamak için kendimize telkinde bulunsak da, bir işleme girdiğimizde hep aklımız o işlemde oluyor. İster istemez sürekli ekrana bakma ihtiyacı duyuyoruz. Girdiğim hisse ne yaptı? Çıktı mı, düştü mü? Ne kadar kardayım, ne kadar zarardayım?

9- Çünkü bir belirsizlik var, gelecekte ne olacağını bilmiyoruz. Bu belirsizlik de, beynimizin en sevmediği şeydir. Beynimiz doğası gereği, belirsizlikten kurtulmaya çalışır. Tıpkı dolu bir tabancanın beynimize dayanmış olması gibi. Tabanca patlayacak mı patlamayacak mı?

10- Çoğu trader neden karlı işlemde uzun süre oturmayı beceremiyor?
İşte bu yüzden.
Kafasına dolu tabanca dayalı çünkü. Korku var, ya elde ettiğim kar erirse? Hisse buradan dönerse? Kardan da olmayayım diye düşünüyor. Gerçek parayla işlem yapmanın zorluğu buradan geliyor.

11- Ekrana sürekli bakarken, hele bir de hisse fiyatı bir aşağı bir yukarı sert hareketler yaparsa, yani belirsizlik artarsa, beynimiz bizi o belirsizlikten kurtulmamız için zorlamaya başlıyor ve o hisseyi sattırmaya zorluyor. Kafamıza dayanan tabancadan kurtulmak istiyoruz.

12- Hisseyi sattığımızda kar da etsek zarar da etsek, bir rahatlama hissediyoruz. Sonunda belirsizlik bitiyor çünkü. Beynimiz rahatlıyor. Ama hisse biz sattıktan sonra yükselmeye devam ettiyse, keşke satmasaydım diye pişman oluyoruz.

13- Sonuçta biz belki ileride daha fazla karla kapatabileceğimiz hisseden, bu sebeple erken çıkıyoruz.
Aynı şey zararlı işlemde beklediğimizde de geçerli. Hisse düşmüştür, hesapta zarar vardır, ama hisse biraz yukarı gitse, işte döndü deriz, sonra tekrar düşmeye başlar.

14- Hisse 2 aşağı 1 yukarı giderken bir de bakarız ki işlemi kapatsak zarar çok fazla. Umut edip beklemeye devam ederiz.
Tabi bu arada twitter da takip ettiklerimizin “Ben paylaştım %6 yaptı” , “grafik şu zaman çizilmişti, şuan tavan” paylaşımları bizim iyice moralimizi bozar.

15- Ve bu paylaşımlar bizde, herkes kazanıyor ben kaçırıyorum hissi uyandırarak hatalı işlemler yapmamıza sebebiyet verebilir.
Neyse bu konuda 2. Bölümde bahsedeceğiz. Kendimize dönersek.

16- Bu bahsettiğim zihnimizin zaaflarını, psikolojimizi, bize zarar ettiren veya karlı işlemde sabırla beklememize engel olan davranış şekillerimiz üzerinde kaçımız kafa yoruyor? Kaçımız zihnini, manipüle edilemeyecek seviyeye getirmek için çabalıyor?

17- Teknik analiz çalışmalarınızda grafikler, formasyonlar, çizgiler, ortalamalar, indikatörler vs üzerinde harcadığınız zaman, zihninizi eğitmek için harcadığınız zamandan kat kat fazlaysa, aslında borsada para kazanmanız için asıl öğrenmeniz gereken şeyi atlıyorsunuz demektir.

18- Çünkü çizgiyi herkes çekiyor, düzenli para kazanan sadece %20. Zaten bu dediğim şekilde psikolojinizi ayarlasanız, zihninizi iyi trade etmek için eğitseniz, tek çizgiyle bile para kazanırsınız.

19- Hadi bu anlattıklarımı, grafik üzerinden gösterelim.
Şimdi hayal edin, aşağıdaki grafikte gösterdiğim gibi #tavhl hissesinde tek bir çizgi çektiniz ve bu çizginin tam dibinden 13.50 den 10.000 lot hisse aldınız. Yani 135.000 TL paranızı yatırdınız varsayalım.

20- Hisseyi takibe başladınız. Aşağıda hissenin 30dk lık grafiği koyuyorum. Siz hisseyi aldıktan sonra ertesi gün hisse hızlı bir şekilde hareket edip, 15.00 TL ye kadar çıkıyor. Hesapta gördüğünüz kar 15.000 TL.

21- Ama kısa süre sonra hisse düşmeye başlayarak, okla gösterdiğim yerde karınız 2.200-TL ye kadar düşüyor. Ekranı anlık takip ediyorsanız yaşadığınız psikolojiyi düşünün. Moraliniz bozulur ister istemez.

22- Böyle bir durumda paniklemeniz, hisse düştükçe içinizde acaba zarar mı edeceğim hissi uyanması muhtemel. Hadi diyelim durdunuz ve hisseyi satmadınız. Devam eden süreçte kar durumunuz nasıl olmuş ona bakalım.

23- Karınız önce 15.000’e çıkıyor, sonra 2.200’e düşüyor, sonra tekrar 10.000’e çıkıp en son 5.000-TL ye kadar düşüyor. Ekran izleseniz etkilenmemeniz elde değil.

24- Psikolojinizin nasıl sınandığını sanırım anlamışsınızdır. Bu kadar iniş çıkışa dayansanız bile bu olayları yaşadığınız zaman aklınıza ilk gelen şey şu olur: “Ne güzel karım 15.000 olmuştu satmadım, bir daha 15.00 TL ye gelirse satacağım.”

25- Ve sonunda hisse tekrar 15.00-TL ye geldiğinde yüksek ihtimalle satardınız. Ve muhtemel 50.000-TL ve üzeri karı kaçırmış olurdunuz.

İşte Trading de başarının sırrı da burda. Böyle dalgalanmalar karşısında psikolojinizi sağlam tutabilirseniz, para kazanırsınız.

26- Aynı şey eğer bir hissede zararda bekliyorsanız da gerçekleşir. Zararda ne kadar uzun beklerseniz, zararın verdiği stres, sıkıntı, moral bozukluğunuzu artırır ve hisse tekrar sizin maliyetinize geldiğinde satarsınız.

27- Ama belki hisse bir yükseliş trendine başlamıştır, sizin maliyetinizin çok üzerine çıkar ama siz bu yükselişin içinde olmazsınız.

Buraya kadar anlattıklarımı toparlarsam:

28- Geçmiş grafikler üzerinde ne kadar çalışırsanız çalışın, ne kadar kendinizi denemek için hayali işlemler yaparsanız yapın, asıl başarıyı canlı piyasanın içinde, gerçek parayla işlem yaparak yakalayabilirsiniz.

29- Çünkü geçmiş grafikler üzerinde çalışırken hissede sabırla oturmayı deneyimleyemezsiniz. Yaptığınız hataları doğru değerlendiremezsiniz. Hatalarınızdan ders almazsınız. Hatalarınızı fark etseniz bile, aklınızda kalıcı olmaz, ilerde o hatayı tekrar tekrar yapabilirsiniz.

30- Ancak bir hatayı yaptıktan sonra gerçekten para kaybettiyseniz veya olası yüksek bir kazançtan olduysanız, o hatayı unutmanız mümkün olmaz. Aklınıza o hatayı kazır ve bir daha yapmazsınız. (tabi hatadan ders aldıysanız)

31- Yani tecrübeyi, kafanıza dolu bir tabanca dayanmış haldeyken, gerçek parayla işlem yaparak elde edebilirsiniz.

Ve grafik çalışmaya verdiğiniz süreden daha fazlasını, zihninizi başarılı bir trader olmak için eğitmeye vermelisiniz.

32- Sanırım anlatmak istediğimi anlamışsınızdır. Bu işte ilk olarak uğraşmanız gereken, kendinizsiniz. O şarap kadehini, kafanıza dolu bir tabanca dayandığında da vurabilmek için çalışmalısınız.

2. Bölümü yarın paylaşacağım.
Yarın görüşmek üzere…