Dit essay is een geweldig pleidooi voor de studie van theologie (door iemand die zelf niet religieus of gelovig is): de koningin van de geesteswetenschappen. Een klein draadje hierover >
Wie wil begrijpen hoe onze westerse identiteit zich heeft ontwikkeld door de eeuwen heen, waarom wij onszelf volstrekt vanzelfsprekend als zo beschouwen en niet als zus: Charles Taylor laat in zijn 'Bronnen van het zelf' zien dat je dan niet om theologie heen kunt.
Wie wil begrijpen wat een individu is, en waarom het zo bijzonder is dat sommige samenlevingen (waaronder de onze) een individualiseringsproces hebben meegemaakt, kan niet heen om theologie. Zie Siedentop, 'Inventing the Individual'
Wie wil begrijpen hoe moderne empirische wetenschap zich heeft ontwikkeld, en hoe dit zich kon losmaken uit het zuivere rationalisme van de middeleeuwen, kan niet om theologie heen. Zie bv. Harrison, 'The Fall of Man and the Foundations of Science'. En volg @uqpharri
Wie wil begrijpen waar vooruitgangsdenken vandaan komt, en dat typisch-westerse optimisme dat het met elke generatie toch een beetje beter wordt / dient te worden, kan niet om theologie heen. Zie bv. John Gray, 'Seven types of atheism'.
Wie wil begrijpen hoe onze politieke intuïties zich hebben ontwikkeld (egalitarisme, constituties, verbondsdenken, vertegenwoordiging, scheiding van machten, etc.), kan niet om theologie heen. Mag ik hier mijn eigen boek aanbevelen? bol.com/nl/p/vrede-sti…
Of lees anders het fantastische bronnenboek van de O'Donovans, 'From Irenaeus to Grotius'. Of (gouwe ouwe), Nicholls, 'Deity and Dominion'. Politiek heeft een door en door religieus / theologisch DNA.
Willen we het buitenland begrijpen, hoe samenlevingen daar werken, hoe politiek daar in elkaar zit, hoe mensen zichzelf begrijpen: je kunt niet om theologie heen. Daarover is zoveel literatuur, maar enfin, bijvoorbeeld deze: amazon.com/Religion-Missi…
Ook als je religiewetenschapper bent en religieuze gemeenschappen bestudeert, kun je natuurlijk niet om theologie heen. Of mogen de bestudeerde gemeenschappen liever niet terugpraten? Moet het allemaal etic? Zie de prachtige studie van Luhrmann, 'When God Talks Back'.
En dan heb ik het nog niet eens over de specifieke skills die theologen leren, en die steeds schaarser zijn. Ik sprak ooit een oudhistoricus die me verzekerde dat de enigen die nog leren een oude tekst echt te bestuderen en bronkritisch te onderzoeken theologen zijn.
Natuurlijk, ik kan me voorstellen dat er sommige mensen liever rekenen of reageerbuizen vullen of sterrenstelsels in kaart brengen. Maar als je enigszins geboeid bent door cultuur, door mensen, door de ongelooflijk veelkleurige, wonderlijke, complexe wereld der mensen: THEOLOGIE!
Voor dit alles hoef je niet gelovig te zijn. Maar ook niet-gelovigen hebben vaak het nodige te melden over God en geloof in God. En ook daar kan theologie behulpzaam in zijn: je in contact brengen met wat de grootste denkers en de meest bezielde poëten over God zeiden/zeggen.
Als de intellectuele stem van een geloofstraditie is theologie wellicht de wetenschap die het meest naar integratie van kennis zoekt: een constante zoektocht om een levens- en wereldbeschouwing completer, rijker, consistenter en inspirerender te maken.
Of, anders gezegd: het is de enige wetenschap die je opleidt om zowel aan een sterfbed als op het Boekenbal iets zinnigs te melden. Om zowel op een bruiloft als in de politiek een bijdrage te leveren. Om gedachten van ongelooflijke abstractie te verbinden met levenskunst.
Wie wil begrijpen waar vooruitgangsdenken vandaan komt, en dat typisch-westerse optimisme dat het met elke generatie toch een beetje beter wordt / dient te worden, kan niet om theologie heen. Zie bv. John Gray, 'Seven types of atheism'.
Wie wil begrijpen hoe onze politieke intuïties zich hebben ontwikkeld (egalitarisme, constituties, verbondsdenken, vertegenwoordiging, scheiding van machten, etc.), kan niet om theologie heen. Mag ik hier mijn eigen boek aanbevelen? bol.com/nl/p/vrede-sti… …
Of lees anders het fantastische bronnenboek van de O'Donovans, 'From Irenaeus to Grotius'. Of (gouwe ouwe), Nicholls, 'Deity and Dominion'. Politiek heeft een door en door religieus / theologisch DNA.
Willen we het buitenland begrijpen, hoe samenlevingen daar werken, hoe politiek daar in elkaar zit, hoe mensen zichzelf begrijpen: je kunt niet om theologie heen. Daarover is zoveel literatuur, maar enfin, bijvoorbeeld deze: amazon.com/Religion-Missi…
Ook als je religiewetenschapper bent en religieuze gemeenschappen bestudeert, kun je natuurlijk niet om theologie heen. Of mogen de bestudeerde gemeenschappen liever niet terugpraten? Moet het allemaal etic? Zie de prachtige studie van Luhrmann, 'When God Talks Back'.
En dan heb ik het nog niet eens over de specifieke skills die theologen leren, en die steeds schaarser zijn. Ik sprak ooit een oudhistoricus die me verzekerde dat de enigen die nog leren een oude tekst echt te bestuderen en bronkritisch te onderzoeken theologen zijn.
Natuurlijk, ik kan me voorstellen dat er sommige mensen liever rekenen of reageerbuizen vullen of sterrenstelsels in kaart brengen. Maar als je enigszins geboeid bent door cultuur, door mensen, door de ongelooflijk veelkleurige, wonderlijke, complexe wereld der mensen: THEOLOGIE!
Voor dit alles hoef je niet gelovig te zijn. Maar ook niet-gelovigen hebben vaak het nodige te melden over God en geloof in God. En ook daar kan theologie behulpzaam in zijn: je in contact brengen met wat de grootste denkers en de meest bezielde poëten over God zeiden/zeggen.
Als de intellectuele stem van een geloofstraditie is theologie wellicht de wetenschap die het meest naar integratie van kennis zoekt: een constante zoektocht om een levens- en wereldbeschouwing completer, rijker, consistenter en inspirerender te maken.
Of, anders gezegd: het is de enige wetenschap die je opleidt om zowel aan een sterfbed als op het Boekenbal iets zinnigs te melden. Om zowel op een bruiloft als in de politiek een bijdrage te leveren. Om gedachten van ongelooflijke abstractie te verbinden met levenskunst.
Tot zover dan maar weer. (draadje raakte gebroken, dus excuus voor de dubbeling).
Oh ja, had ik het al gehad over het begrijpen en aanvoelen van kunst en literatuur? Ook dan kun je niet heen om... Enfin, genoeg erover.
