Thread by @Kcsmouter

Dit is een draadje bedoeld voor studenten journalistiek. En voor allen die wel eens door hun gebeld worden. En dat zijn we vroeger of later allemaal wel eens. (1/12)

Mij valt op dat het voeren van telefoongesprekken met bronnen/experts vaak één van jullie grootste uitdagingen is. Snap ik wel. Is ook lastig. Dit draadje is dan ook – net als jullie studie - bedoeld om van te leren, níet om jullie eens lekker te namen en shamen. (2/12)

Net werd ik gebeld door een niet nader te noemen student van een niet nader te noemen opleiding. Hij maakte in een gesprek van één minuut alle 7 klassieke fouten. In het kader van aanschouwelijk onderwijs: lees en leer, luitjes.

Daar gaan we: (3/12)

Fout 1: Beginnen met: ‘Ik probeerde u gister ook al te bellen'

Je bedoelt het niet zo, maar dit komt over als een verwijt. Het is ook een overbodige mededeling. Volsta met ‘Wat fijn dat ik u aan de lijn heb. Heeft u even voor mij? Ik zal me eerst even voorstellen.’ (4/12)

Fout 2: Bellen vanaf een afgeschermd nummer

Dat soort telefoontjes negeren mensen doorgaans. En terecht. Want: het zijn veelal energieleveranciers met dubieuze aanbiedingen of onbekenden die inbreken in jouw dag.

Terugbellen na een gemist telefoontje gaat ook al niet. (5/12)

Fout 3: Je eigen introductie vergeten

Het ligt zó voor de hand, maar door gierende zenuwen ben je natuurlijk niet helemaal jezelf. Daarom kun je zo maar vergeten te vertellen wie je belt en waarom je belt.

Pro-tip: noem jezelf ook niet te opzichtig student. (6/12)

Fout 4: ‘Ik moet voor school ook een expert opvoeren’

Mensen zijn áltijd gevleid wanneer ze door een ander een deskundige worden genoemd. Maar een zin als deze geeft je bron het gevoel dat dit interview een ‘moetje’ is.

Alsof ik jouw huiswerk voor je moet maken. (7/12)

Fout 5: ‘Ik zag op internet dat u interviews geeft over …’

OK, je hebt gegoogeld en kwam bij mij uit. Dat voelt nogal random. Als je mij wilt overtuigen mijn tijd aan je te schenken, maak me het hof.

'Ik las een artikel van u waarin u iets heel interessants schreef' (8/12)

Fout 6: Niet of onvoldoende luisteren naar wat je bron terugzegt

Veel studenten die bellen beginnen – de zenuwen, ik snap het best – te ratelen. Laat in plaats daarvan af en toe gewoon een stilte vallen. En lúister. En reagéér daar vervolgens op.

(9/12)

6b: Zo vertelde ik deze student dat ik al vijf jaar niet meer over migratie schrijf en dus niet de aangewezen expert ben om iets over de Turkijedeal. ‘Dat maakt op zich niet uit, het gaat erom dát ik een expert heb’, zei ‘ie nog.

Voor een expert maakt dat wél uit. (10/12)

Fout 7: Sluit vooral níet af met ‘mag ik u wat vragen opsturen per mail’

E-mails kun je ongelezen laten. Je spreekt me nu, dus stel je vrágen in vredesnaam. Of maak een afspraak.

Mailen levert doorgaans uitstel en vaak afstel van je interview op. (11/12)

We waren allemaal ooit student, we vinden je heus sympathiek en willen bovendien graag aardig worden gevonden. We kunnen altijd wel vijf of tien minuten van onze dag missen. Dus, lieve luitjes, bél ons en excuseer je daar niet voor. (12/12)

Bonustips: (1) Laat medestudenten eens met je mééluisteren, en leer van elk gesprek. (2) Stel desnoods een eenvoudig script op. (3) Neem een telemarketingbijbaan. Zo verloor ik zelf bijvoorbeeld mijn belangst. (4) Fail forward. (5) Geen gehoor? Sms even wanneer 't schikt.

(6) Stalk me gerust, maar laat het niet zo merken. 'Ik zag op Faceboek dat u vrienden bent met mijn docent'. Ieks. (7) Adem in, adem uit, articuleer. Zo straal je rust uit. Belt beter.

En, tenslotte: een andere journalist bellen en opvoeren als deskundige is nooit zo sterk. Vraag hen liever om raad bij het vinden en benaderen van bronnen. It never hurts to help.

Ook relevant voor: bellers namens podia, symposia en evenementen, middelbare scholieren die bezig zijn met hun profielwerkstuk (die overigens niet zelden béter bellen dan jonge journalisten) en jonge collega's op zoek naar carrièretips.

Overigens hoor ik óók van studenten dat ze soms ongelooflijk badinerend te woord worden gestaan. Alsof ze telefonische verkopers zijn die je af moet poeieren. Ook door professionele woordvoerders.

Daar vind ik óók iets van.

Bedenk je wel:

(1) als je nú een student goed helpt, kan je dat later - als die student op stage gaat of aan het werk - iets opleveren.

(2) Beschouw een interview met een student als een kans om je verhaal te houden zonder grote consequenties. Leer er zelf van.

(3) In een land zonder journalisten wil je niet leven. Gun die studenten dus de kans het vak te leren. Ook als ze alle zeven bovenstaande valkuilen betreden. Juist dan.

Bovenstaand draadje bevat overigens enkele bijzonder beschamende spelfouten, zoals mij direct na het plaatsen duidelijk werd. Toen was het al te laat. :-( Wat het punt maar weer eens onderstreept: #failingforward