(1) Gone with the Wind, dus. Mooie oude klassieke film, zegt U misschien. Ach, die Trump, hij is gewoon maar een beetje nostaligisch, denkt U misschien. Helaas, er zit toch iets meer achter.
(2) Op zich, GWTW is natuurlijk wel degelijk een klassieker. 10 Oscars gewonnen in 1939, en als je corrigeert voor inflatie, dan is het nog steeds de film die het meeste geld heeft opgebracht. Een echte kaskraker, zeg maar.
(3) En zoals met vele andere kaskrakers (Titanic, anyone ?), het is een mooi klassiek verhaal van een onmogelijke liefde. Nou ja, bekijk de poster maar, dat geeft wel een idee. 
(4) Ik heb de film als puber ooit eens gezien, en toen vond ik er niet zoveel aan. Ik herinner me, dat ik het vooral langdradig en saai vond. Ik heb me heel lang afgevraagd, waarom zo'n film toch ooit zo populair is geworden.
(5) Maar goed, smaken verschillen, en ook als puber wist ik al, dat mijn smaak niet heel main-stream was, dus zo erg heb ik me dat ook niet afgevraagd. Nou ja, als U zelf wilt oordelen, gaat U hem vooral bekijken, want het is wel degelijk een film die U gezien moet hebben.
(6) Echter, U moet hem niet gaan bekijken omdat het een klassieker. Er is een andere reden, en die verklaart ook waarom ik het als puber saai vond. Ik mistte simpelweg een hoop kennis.
(7) Nog even over Titanic. Natuurlijk is dat een liefdesverhaal. Maar het is meer. Het is ook het verhaal van een grote, bekende scheepsramp. Waarschijnlijk is dat zelfs, waarom hij zo populair is geworden. En hetzelfde geldt voor GWTW. Dat is een liefdesverhaal, maar het is meer
(8) GWTW is ook het verhaal van de Amerikaanse burgeroorlog. En, iets specifieker, het is het verhaal van de Zuidelijke kant in die oorlog. De kant van de slavenhouders. De heldin van het verhaal is de dochter van een plantagehouder, bijvoorbeeld.
(9) En dat niet alleen, want de film kiest heel duidelijk een kant. De kant van de slavenhouders. Die worden neergezet als beschaafde, aardige mensen, echte gentlemen, als het ware. Abolitionisten, daarentegen, worden als onbetrouwbaar en corrupt weergegeven.
(10) En dan komen we op de kennis waar ik het over had. Want dat frame dat hier gebruikt wordt, zuiderlingen als de echte beschaafde mensen, die het slachtoffer werden van snode "cultuurmarxisten avant la lettre", is geen willekeurig frame.
(11) Het is een frame, dat in de VS al heel lang gebruikt wordt om het Zuidelijke racisme goed te praten. De burgeroorlog zou, bijvoorbeeld, helemaal niet over slavernij zijn gegaan, maar over "staatsrechten".
(12) En dat die plantagehouders slaven hielden, waarbij natuurlijk ook nog de nodige mishandeling en sexueel geweld voorkwam ? Dat is, in dit frame, helemaal niet boeiend, want het waren toch zulke beschaafde "gentlemen" ...
(13) Dat frame is tegenwoordig weer heel populair onder de White Supremacists in de VS. Ik neem aan, dat U wel snapt waarom; want in dat frame zijn zij juist de helden, niet de mensen die krampachtig vasthielden aan het uitbuiten van bepaalde ethnische groepen.
(14) En niet alleen in de VS ....
(15) Maar het wordt nog erger. Als U zich door het eerste deel van de film heen hebt geworsteld, dan eindigt de burgeroorlog, en begint de periode die "reconstruction" wordt genoemd. Dat is niet zo'n bekende, maar wel een hele interressante periode.
(16) Het voert wat te ver om uitgebreid te beschrijven wat er allemaal gebeurd is; als U er meer over wilt weten, zult U zelf op onderzoek uit moeten gaan. Ik zal hier slechts een korte samenvatting geven.
(17) "Reconstruction" was een verzameling beleid, dat na de burgeroorlog is ingezet om het afschaffen van de slavernij op te vangen. Vooral sociaal beleid; de zwarte slaven waren weliswaar vrij, maar hadden natuurlijk forse sociaal-economische achterstanden.
(18) En dat beleid is doelbewust gesaboteerd in de Zuidelijke Staten. Op diverse manieren, trouwens, maar voor dit draadje is 1 bepaalde manier van belang: de Ku Klux Klan.
(19) De Ku Klux Klan was eigenlijk een soort terreurbeweging, die was opgericht om "Amerika blank te houden". Het was een reactie van mensen in de Zuidelijke Staten op hun verlies van de oorlog om de slavernij te kunnen behouden.
(20) Welnu ... in het laatste deel van GWTW doen onze helden daar enthousiast aan mee. In de film wordt dat, om begrijpelijke redenen, niet duidelijk gemaakt. De aanslag die ze plegen wordt wel getoond, maar als reactie op een aanval. Ookal dubieus, maar niet racistisch.
(21) Maar ja, de film is gebaseerd op een boek, en in dat boek is het wel degelijk een Ku Klux Klan aanslag. Wat de film hier doet, is een klassieke dog whistle. Als je niets van de periode af weet, dan snap je niet waar het over gaat. Maar ...
(22) ... Als je wel wat van de periode afweet, bijvoorbeeld omdat je dat boek "The South was Right" hebt gelezen, dan snap je het prima. De film probeert de KKK neer te zetten als een logische, normale reactie op de ondergang van die superieure, zuidelijke Gentleman beschaving.
(23) Ik heb de film een tijdje geleden opnieuw bekeken, en ik schrok me dood. Inmiddels heb ik namelijk wel een hoop kennis over die periode, over racisme in het algemeen, en over hoe verhalen bepaalde ideeen kunnen promoten.
(24) Waarom schrok ik zo ? Nou ja, omdat:
DE MEEST SUCCESVOLLE BIOSCOOPFILM OOIT IS EIGENLIJK NAUWELIJKS VERHULDE PROPAGANDA VOOR EEN RACISTISCHE TERREURBEWEGING
DE MEEST SUCCESVOLLE BIOSCOOPFILM OOIT IS EIGENLIJK NAUWELIJKS VERHULDE PROPAGANDA VOOR EEN RACISTISCHE TERREURBEWEGING
(Einde) Welnu, wat denkt U ? Waarom zou Trump over deze film begonnen zijn ? Zou het echt puur nostalgie zijn, of probeer hij er iets heel anders duidelijk mee te maken ?
